Η ‘Αποψή μας για την παράσταση “Η Γιορτή του Θερισμού” από την Ομάδα Αντιστροφή στο Θέατρο 104

Η γιορτή του θερισμού είναι μια παράσταση βασισμένη στην αληθινή Ιστορία της Άγκνες Μαγνουσντότιρ, μιας γυναίκας που περιμένει υπομονετικά τον θάνατο της. Μέχρι να εκτελεστεί η ποινή της η Αγκνες φιλοξενείται σε ευσεβή σπίτια αξιοσέβαστων υπαλλήλων της κοινότητας καθώς η τελευταία δεν μπορεί να ανταποκριθεί οικονομικά για την φύλαξη τους σε κάποια από τις κοινοτικές φυλακές. Η άφιξή της στην επαρχιακή πόλη της Ισλανδίας στο σπίτι- φυλακή της, διαταράσσει τις ισορροπίες με μια σειρά από γεγονότα που μεγαλοποιούνται από τους χωρικούς. Την φοβούνται και παράλληλα την μισούν για τα εγκλήματα που ακούγονται πως έχει διαπράξει. Ο φόβος για το ξένο που προκαλεί ένα άγνωστο “τέρας” πολύ σύντομα μετατρέπεται σε αμφιβολία. Μια αμφιβολία που οδηγεί τους ήρωες σε συμφιλίωση με τον εαυτό τους αλλά και με τους γύρω τους.

Η ιστορία της Άγκνες Μαγνουσντότιρ προέρχεται από την Βόρεια Ισλανδία. Ήταν μια 33χρονη οικονόμος αρκετά έξυπνη και εργατική για την εποχή της, γεγονός που ήταν ελκυστικό. Παρά τη γοητεία που προκαλούσε η Αγκες δυσκολεύονταν πολύ να αποκτήσει σύντροφο. Όταν όμως γνώρισε τον Natan Ketilsson, κατάλαβε τι σημαίνει έρωτας. Πίστεψε πως η τύχη της άλλαζε προς το καλύτερο. Ο Natan ήταν γνωστός ως γυναικάς και όλοι γνώριζαν πως είχε αρκετά νόθα παιδιά σε όλη την χώρα. Η Agnes ένιωθε έλξη γι’ αυτόν και έτσι συμφώνησε να μετακομίσει μαζί του στη φάρμα Illugastadir στην πόλη Vatness και να εργαστεί ως οικονόμος. Εκεί όμως το όνειρο της 33χρονης οικονόμου έγινε εφιάλτης καθώς έβλεπε πως οι προσδοκίες της για γάμο με τον Natan δεν θα γίνονταν πραγματικότητα. Από τον πρώτο κιόλας καιρό η Αγκνες συνειδητοποίησε πως ο Natan έστρεφε όλη του την προσοχή στην μικρή οικονόμο Sigridur.

Στις 14 Μαρτίου 1828 o Natan και ο φίλος του Petur Jonsson βρέθηκαν νεκροί και η φάρμα Illugastadir καμένη ολοσχερώς. Οι δύο οικονόμες και o αγαπητικός της μικρής Sigridur βρίσκονται αντιμέτωποι με τις κατηγορίες για φόνο εκ προμελέτης και καταδικάζονται σε θάνατο με δημόσιο αποκεφαλισμό ενώ η δεκαεξάχρονη καταδικάζεται σε ισόβια κάθειρξη. Παρόλο που η θανατική ποινή με αποκεφαλισμό ήταν τότε ένα σύνηθες φαινόμενο στην Ισλανδία, δεν είχε πραγματοποιηθεί δημόσια εκτέλεση από το 1760. Επομένως αυτή η καταδίκη θεωρήθηκε αρκετά σκληρή από πολλούς. Όμως ο σερίφης Bjorn Blondal πίστευε πως οι άνθρωποι της περιοχής είχαν γίνει βίαιοι και ότι ο βαθμός της εγκληματικότητας είχε εκτοξευθεί, έτσι αποφάσισε να χρησιμοποιήσει τις εκτελέσεις της Agnes και του Fridrik για να τους δώσει ένα μάθημα. Τις τελευταίες εβδομάδες πριν την εκτέλεση τους η Agnes και ο Fridrik έμεναν σε μια φάρμα της περιοχής όπου βοηθούσαν με τις δουλειές του σπιτιού. Εκεί δέχονταν επισκέψεις από ιερείς που προσπαθούσαν να τους κάνουν να μετανοήσουν και να σώσουν τις ψυχές τους μέχρι να πεθάνουν.

Σαν παράσταση θεωρώ πως έχει μια διαχρονικότητα. Λαμβάνοντας υπόψιν την εποχή που ζούμε, που κυριαρχεί παραφροσύνη, βια, αναισθησία, φόβος και άλλα πολλά το έργο μας δίνει μια οπτική της σημερινής πραγματικότητας. Τον φόβο για ότι δεν μας είναι οικείο, την σκληρή αντιμετώπιση του ξένου χωρίς να δίνουμε ευκαιρίες να μιλήσει για τα προσωπικά του βιώματα. Ο δημόσιος αποκεφαλισμός θα μπορούσε να παραλληλιστεί με την δημόσια κατακραυγή και το λαικό δικαστήριο του σήμερα σε γεγονότα που βγαίνουν στο φως. Η κοινωνική φίμωση και η ταμπέλα που δέχτηκε η Άγκνες υπάρχουν και σήμερα. Ακούμε συχνά, εσύ είσαι δολοφόνος δεν έχεις δικαίωμα να μιλάς. Υπάρχει σκληρότητα και δεν δίνονται εύκολα οι ευκαιρίες να ακουστούν αυτοί οι θύτες- θύματα. Υπάρχουν βέβαια και εγκλήματα που λογικά δεν δικαιολογούνται.

Μικρός σκηνικός χώρος, γεμάτος με ξύλινα κουτιά- παρτέρια που τραβούσαν το ενδιαφέρον. Σε όλο το έργο βλέπουμε τα στοιχεία του νερού ως σύμβολο κάθαρσης και γαλήνης. Και όταν αναφέρομαι στην κάθαρση, μιλάω για την γαλήνη που ένιωθε η πρωταγωνίστρια με το να πλένει τα πόδια της ή απλά να τα βρέχει. Το στοιχείο αυτό θυμίζει και την διαδικασία κάθαρσης από τις αμαρτίες των μουσουλμάνων που πλένουν τα πόδια τους πριν από κάθε προσευχή. Το χώμα συνδέεται με την γέννηση κάτι καινούριου και με τον τελικό προορισμό των ανθρώπων. Άρα σε όλο το έργο υπάρχουν συμβολικά στοιχεία που σίγουρα βοηθούν την εξέλιξη του έργου. Αυτό το θεατρικό έργο έχει αρχή- μέση- τέλος. Υπάρχει αλληλουχία σκηνών και γραφής. Υπάρχει ομαλή ροή. Αν και ο χώρος είναι μικρός ο φωτισμός χωρίζει την σκηνή όταν το κείμενο το απαιτεί. Εύκολα κανείς καταλαβαίνει τις αλλαγές χώρων, τις παράλληλες δράσεις. Οι στιγμές αφήγησης της Αγκνες στον εφημέριο γίνονται με παραστατικότητα. Παγώνει η αφήγηση και παίζονται τα γεγονότα όπως έγιναν στο παρελθόν με τους ήρωες που απαίτει η εξιστόρηση.

Δεν θα μπορούσα να μην μιλήσω για τις υποκριτικές ικανότητες των ηθοποιών. Σε καθήλωναν , ένιωθες ότι ήταν τα ίδια τα πρόσωπα που παρίσταναν. Οι ρόλοι ήταν δικοί τους, έγιναν ένα με αυτούς. Δεν ξεχώρισα κάποιον γιατί και οι τέσσερις ηθοποιοί (Δημήτρης Κακαβούλας, Κύρα Καρυτινού, Φιλίππα Σκούρτη, Αλεξία Στολιδάκη) στάθηκαν αντάξια στις απαιτήσεις των ρόλους τους. Ήταν ένα εύκολο έργο ως προς την κατανόηση, με πολλά κοινωνικά και πολιτικά μηνύματα, διαχρονικά και ανθεκτικά στον χρόνο. Η ομάδα Αντιστροφή πραγματοποίησε μια ποιοτική παράσταση με μηνύματα και ερωτήματα που οφείλουμε πρώτα να απαντήσουμε εμείς στους εαυτούς μας για να γίνουμε καλύτεροι πρώτα ως άνθρωποι και μετά ως πολίτες.

Κείμενο – Δραματουργική Επεξεργασία – Σκηνοθεσία: Ομάδα Αντιστροφή
Επιμέλεια Σκηνοθεσίας – Κίνησης: Αυγουστίνος Κούμουλος
Μουσική: Νίκος Καραδοσίδης
Φωτισμοί: Στέβη Κουτσοθανάση
Φωτογραφίες: Σπύρος Περδίου
Trailer: Ελένη Κατρακαλίδη
Επικοινωνία: Χρύσα Ματσαγκάνη
Παραγωγή: Ομάδα Αντιστροφή
Εκτέλεση παραγωγής: A Priori

Ερμηνεία: Δημήτρης Κακαβούλας, Κύρα Καρυτινού, Φιλίππα Σκούρτη, Αλεξία Στολιδάκη

Διάρκεια παράστασης: 100 λεπτά

Θέατρο 104
Ευμολπιδών 41, Γκάζι
(σταθμός Μετρό: Κεραμεικός)
Τηλέφωνα επικοινωνίας: 6947409435, 210 3455020

Γράφει η Αθηνά Ειρήνη Χατζ Κασσέμ 
06/04/22 Θεατρολόγος