Η Άποψή μας για την παράσταση «Ο τελευταίος αντάρτης» του Ανδρέα Ζαφείρη στο Θέατρο Άβατον

Βρεθήκαμε Τετάρτη βράδυ στο θέατρο Άβατον όπου παρουσιάζεται το έργο «Ο τελευταίος αντάρτης» του Ανδρέα Ζαφείρη.

Ο συγγραφέας έχει κάνει σοβαρή ιστορική έρευνα και γράφει ένα έργο όχι μόνο φόρο τιμής στον πατέρα του, αλλά παρουσιάζει και το άλλο πρόσωπο των ανταρτών που μέσα από το θέατρο στο βουνό προσπαθούσε να αφυπνίσει συνειδήσεις, να κρατήσει ψηλά το ηθικό και όσο μπορούσε ενωμένους τους Έλληνες που γνώριζαν την γερμανική κατοχή.

Ο Δημήτρης Ζαφείρης, μας είναι πιο γνωστός με το όνομα Τάκης Σάντρας, γεννήθηκε στην Πυρσόγιαννη Γράμμου το 1925 και έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 94 ετών. Υπήρξε αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης, ήταν ο αρχηγός της τελευταίας ομάδας του Δημοκρατικού Στρατού που αποχώρησε από το Γράμμο. Το 1943 εντάχθηκε στον ΕΛΑΣ, εξορίστηκε στη Μακρόνησο το 1946 και μετά την δραπέτευσή του έφυγε στο βουνό. Υπήρξε ενεργό μέλος των θεατρικών ομάδων της ΕΠΟΝ. Έζησε σαν πολιτικός πρόσφυγας έως και το 1958 στην Τασκένδη της πρώην Ε.Σ.Σ.Δ, σημερινή πρωτεύουσα του Ουζμπεκιστάν, από όπου επιστρέφει κρυφά, επειδή ήταν καταδικασμένος «δις εις θάνατον», όμως συνελήφθη και φυλακίστηκε.

Παρών, ο ίδιος αφηγήθηκε επί σκηνής, στο ΠΚ τα κείμενα-εξομολόγηση που εμείς παρακολουθήσαμε μέσα από βιντεοπροβολή στη σκηνή του Άβατον. Ο γιός του Ανδρέας Ζαφείρης είχε αναλάβει την όλη επιμέλεια εκείνης της παραγωγής μαζί με την Ομάδα 2510.

Βασικός πυρήνας του έργου του Ζαφείρη είναι τα πραγματικά γεγονότα που συνέβησαν στους συμμετέχοντες σε ομάδες του Δημοκρατικού Στρατού, τα οποία μεταφέρει ρεαλιστικά μέσα από τις αφηγήσεις πέντε γυναικών που υπήρξαν συναγωνίστριες του Τάκη Σάντρα. Ξεδιπλώνονται μπροστά μας τα χρόνια μεταξύ 1940-1949, σκιαγραφούνται οι χαρακτήρες, οι συνήθειες, οι σκέψεις, μα πάνω από όλα είναι ξεκάθαρη η σχέση αλληλεγγύης που υπήρχε μεταξύ τους.

Η Ιωάννα Νιάχα σκηνοθετεί με μεράκι και ευαισθησία. Αξιοποιεί στο έπακρο καθετί ηχητικό και οπτικό υλικό που έχει στη διάθεσή της και καταθέσει, ας μας επιτραπεί ο χαρακτηρισμός, μία παράσταση-ντοκουμέντο.

Οι νεαρές ηθοποιοί, Τασούλα Μαρία Δεληγιάννη, Μαρία Καρύδη, Πηγή Κεφαλά, Χάρις Μπεζιούλα και Λυδία Ορφανουδάκη, στέκονται στο ύψος των περιστάσεων, είναι αληθινές, καταφέρνουν να γίνουν γυναίκες-αντάρτισσες και να μας κάνουν να βιώσουμε και εμείς εκείνα τα δύσκολα χρόνια της αντίστασης. Είναι μία συλλογική δουλειά, άξια συγχαρητηρίων και χαιρόμαστε που υπάρχει τόσο επιτυχημένη επιλογή των ενδυματολογικών προτάσεων και της μουσικής από την Ομάδα Fade-Out. Είναι επιτυχία που καταφέρνουν να «γεμίσουν» τη σκηνή με το έργο χωρίς περιττά τεχνάσματα.

Πόσοι άραγε από εμάς γνωρίζουν την πραγματική ελληνική ιστορία; Δεν υπάρχει μόνο Λεωνίδας, Μέγας Αλέξανδρος και Κολοκοτρώνης. Τι συνέβη πριν και μετά την 12η Φεβρουαρίου 1945 (Συμφωνία της Βάρκιζας); Ευτυχώς, που υπάρχει και το θέατρο να παραδίδει μαθήματα ιστορικής αφύπνισης.

Της Κατερίνας Δημητρακοπούλου, 06/03/20
Πολιτιστικός συντάκτης