Η Άποψή μας για την παράσταση “Τα τρία φιλιά… Η Σταχτιά γυναίκα” του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου σε σκηνοθεσία Σοφίας Φιλιππίδου στο θέατρο Μεταξουργείο.

Η Σοφία Φιλιππίδου παρουσίασε τη διασκευή δύο, σχεδόν, άγνωστων θεατρικών έργων του Χρηστομάνου πρώτα διαδικτυακά υπό τον χαρακτηρισμό «θεατροφίλμ» και στη συνέχεια, τα σκηνοθετεί και επί σκηνής.

Ο Κωνσταντίνος Χρηστομάνος γεννήθηκε στην Αθήνα τον Αύγουστο του 1867 και πέθανε τον Νοέμβριο του 1911 και υπήρξε ο ιδρυτής της Νέας Σκηνής. Παρόλο που το εγχείρημά του είναι σημαντικό για την πορεία του νεοελληνικού θεάτρου, δυστυχώς για εκείνον θα σημάνει την οικονομική καταστροφή του. Είναι γνωστός, στους περισσότερους από εμάς, για το μυθιστόρημά του Κερένια κούκλα. Το 1909 εκδίδεται το θεατρικό έργο Τα τρία φιλιά, τραγική σονάτα σε τρία μέρη, το οποίο ανεβαίνει στη σκηνή από τον θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη. Νωρίτερα, είχε γράψει το ονειρόδραμα Η σταχτιά γυναίκα και φαίνεται πως έχει επηρεαστεί από το ρεύμα του συμβολισμού.

Στο έργο Τα τρία φιλιά οι Δώρα και Λιάνα, δύο νεαρές ορφανές κοπέλες συναντούν τον Εύελπι Φαίδη κρυφά στην αυλή του παρθεναγωγείου τους. Η Δώρα τα έχει με τον νεαρό, έχει γευτεί το πρώτο του φιλί, ενώ η Λιάνα είναι και εκείνη κρυφά ερωτευμένη μαζί του. Μετά τον γάμο τους η Δώρα αρρωσταίνει από φυματίωση και η Λιάνα τους επισκέπτεται στο δωμάτιο του ξενοδοχείου όπου διαμένουν. Η Δώρα ζητά από τον άντρα της ένα τελευταίο φιλί, γνωρίζοντας ότι το τέλος πλησιάζει …

Σε μια άλλη εποχή, στο σπίτι κάποιου άλλου νεαρού ζευγαριού, η εμφάνιση της «Σταχτιάς γυναίκας» θα δημιουργήσει μία αλλόκοτη κατάσταση που μοιάζει σχεδόν με εφιάλτη. Ο γιος του ζευγαριού, ο μικρούλης Δώρος, θα χαθεί στη θάλασσα αφού η σταχτιά γυναίκα θα τον αφήσει να φύγει μέσα από την αγκαλιά της στα βράχια. Ο νεαρός άντρας θα μαγευτεί από τα θέλγητρα της «Σταχτιάς γυναίκας» και η σύζυγός του θα χαθεί σε μία άλλη πραγματικότητα όπου θα γίνει ένα με τη φύση και το χαμένο παιδί.

Η Σοφία Φιλιππίδου μαγεύεται από τον λιτό και ταυτόχρονα με έντονο λυρισμό λόγο του Χρηστομάνου, διασκευάζει δύο «ξένα» μεταξύ τους κείμενα και καταφέρνει να εξωτερικεύσει τους μυστηριώδεις συμβολισμούς του Χρηστομάνου. Οδήγησε τους ηθοποιούς της, αλλά και τους θεατές, σε ένα ονειρικό ταξίδι όπου τα όρια πραγματικότητας και φαντασίας είναι πολύ λεπτά. Σουρεαλισμός, ρομαντισμός εγείρουν τις αισθήσεις και ξεχασμένα συναισθήματα ή και καλά κρυμμένα περιφέρονται από το φως στο σκοτάδι και από το σκοτάδι στο φως.

Οι τρεις ηθοποιοί που υποδύονται τους χαρακτήρες των έργων Βίκυ Μαϊδάνογλου, Αναστασία Ιθακησίου, Κωνσταντίνος Χειλάς (Δώρα, Λιάνα, και Φαίδης στο Τα τρία φιλιά, Γυναίκα και ζευγάρι στο Η σταχτιά γυναίκα) είναι συγκλονιστικά αέρινοι και γήινοι την ίδια στιγμή, με πολύ καλή άρθρωση που επιτρέπει να ακουστεί ο ποιητικός λόγος του Χρηστομάνου. Μας ταξίδεψαν στις αρχές του εικοστού αιώνα όπου η άδολη αγάπη, η ειλικρινή φιλία, η ελπίδα, η εμπιστοσύνη είχαν σημαντική θέση στη ζωή των ανθρώπων παρά τη σκληρότητα της ζωής.

Η επιμέλεια του σκηνικού και των κοστουμιών ανήκει στη Σοφία Φιλιππίδου που κατάφερε να επικοινωνήσει το χθες με το σήμερα αβίαστα και χωρίς υπερβολές. Πολύτιμος αρωγός η μουσική του Μιχάλη Βρέττα, που «φώτισε» το σκοτάδι, ενίσχυσε την αγωνία, πρόβαλε την αγάπη και την ελπίδα.

Στο θέατρο Μεταξουργείο απολαύσαμε μία ονειρική παράσταση, ένα ταξίδι τον ευαίσθητο ψυχισμό των ανθρώπων μιας άλλη εποχής. Κάθε Παρασκευή με διπλή παράσταση, απόγευμα και βράδυ, έχετε και εσείς την ευκαιρία για το δικό σας ταξίδι. Καλή σας θέαση!

Συντελεστές
Δραματουργική διασκευή-σκηνοθεσία: Σοφία Φιλιππίδου
Μουσική: Μιχάλης Βρέττας
Βοηθός σκηνοθέτη: Σπύρος Βασιλάκης
Σκηνικά/κοστούμια: Σοφία Φιλιππίδου
Εμφανίζονται οι: Αναστασία Ιθακησίου, Βίκυ Μαϊδάνογλου, Κωνσταντίνος Χειλάς

Της Κατερίνας Δημητρακοπούλου, 01/12/21
Πολιτιστικός συντάκτης