“Κατακαλόκαιρο στη μέση του Φθινοπώρου ή αλλιώς ένα υποδειγματικό μάθημα πολιτικής σκέψης»
Γράφει η Ελένη Αντωνίου
22/10/22
Είναι Σάββατο βράδυ ανεβαίνοντας τη Διονυσίου Αεροπαγίτου με κατεύθυνση προς τη Φρυνίχου και το φθινοπωρινό αγιάζει έχει κιόλας απλώσει το θρόισμά του. Ορδές από χαμογελαστούς ανθρώπους όλων των ηλικιών έχουν καταπνίξει τον μικρό πλακιώτικο δρόμο. Πρόκειται να παρακολουθήσω « Το Μικρό Αναρχικό Καλοκαίρι/ Βαρκελώνη ΄36» της νεοσύστατης ομάδας RMS Mataroa ( Η ομάδα RMS MATAROA αποτελείται από τους Μάνο Βαβαδάκη, Στέλλα Βογιατζάκη, Χαρά – Μάτα Γιαννάτου, Κατερίνα Ζησούδη, Κατερίνα Παπανδρέου και Κωνσταντίνο Πλεμμένο) υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση του Ακύλλα Καραζήση. Η παράσταση αποτελεί την δραματοποιημένη αφήγηση ιστορικών ντοκουμέντων που συνέβησαν το καλοκαίρι του 1936 στη Βαρκελώνη κατά τη διάρκεια του Ισπανικού εμφυλίου, μόλις τρία χρόνια πριν την επικράτηση του Φράνκο, όταν ένα μοντέλο κοινωνικής οργάνωσης βασισμένο στον αναρχισμό μετέτρεψε για λίγο την Ουτοπία σε πραγματικότητα.
Το θέατρο ντοκουμέντο ως θεατρικό είδος εκκινεί από τη Ρωσία και τη Γερμανία και ασχολείται με ιστορικό-κοινωνικό-πολιτικά ζητήματα , τα οποία αποτυπώνονται σκηνικά φωτίζοντας μια νέα, συχνά αθέατη, πτυχή της ιστορικής αφήγησης. Η δραματοποίηση των ιστορικών γεγονότων έχει ως στόχο την κριτική αφύπνιση του θεατή, ώστε να καταλήξει σε δικά του συμπεράσματα. Συνεπώς αποφεύγεται η φορτισμένη αφήγηση και το μεροληπτικό σχόλιο των συντελεστών.
Στην συγκεκριμένη περίπτωση τα υλικά με τα οποία ζυμώθηκε η παράσταση είναι το σινεμά, μια συμφωνική ορχήστρα, ένα jamm session και τα προσωπικά αφηγήματα των συντελεστών. Η δραματοποιημένη αφήγηση επενδύθηκε μουσικά από λυρικές φόρμες εκτελεσμένες από τους ίδιους τους ηθοποιους (Μάνο Βαβαδάκη, Θεοδώρα Γεωργακοπούλου).
Οι ηθοποιοί/ρόλοι της παράσταση τοποθετήθηκαν κριτικά απέναντι στα γεγονότα του Ισπανικού εμφυλίου χωρίς καμία διάθεση υπόδειξης ή επιβολής μιας προπαγανδιστικής πολιτικάντικης πλευράς της ιστορίας, χρησιμοποιώντας στοιχεία από την προσωπική τους ζωή αναμεμειγμένα με θεατρικά μυθεύματα που εξυπηρέτησαν τη θεατρική σύμβαση δημιουργώντας στον θεατή την αίσθηση πως ανήκει τόσο στην Ιστορία όσο και στην Συγχρονία της έκκεντρης πραγματικότητας, φέροντας ο καθένας από εμάς τη δική του προσωπική ιστορία.
Η σκηνοθετική επιλογή οι ηθοποιοί να μεταβαίνουν από τον χώρο του φαντασιακού στον χώρο του πραγματικού διατηρώντας αυτούσια στοιχεία της ταυτότητάς του αποτυπώνει την προγραμματική πρόθεση των συντελεστών να εκφράσουν μια κριτική ματιά πάνω στα ιστορικά γεγονότα του ’36σε μια έμπρακτη προσπάθεια να ανιχνεύσουν τα κίνητρα των επαναστάσεων. Παράλληλα η σκηνογραφική κατάτμιση των αντικειμένων με στόχο τη δημιουργία δραματικών χώρων όπως το δωμάτιο του ξενοδοχείο πολλά χρόνια μετά το 36’, αλλά και ο χώρος συνάθροισης των μελών της αναρχικής συνιστώσας τη στιγμή που εκτυλίσσεται ο ισπανικός εμφύλιος συνηγορούν στη διάθεση προβολής των τότε γεγονότων ως γεγονότα που θα μπορούσαν, ει δυνατόν, να επαναληφθούν, να ανήκουν στο «σήμερα» και στο αύριο» παρουσιάζοντας την Ιστορία σαν μια διαρκώς μεταβαλλόμενη κοινωνικό πολιτική συνθήκη που εξαρτάται από τη λαϊκή αυτοδιάθεση και την αντίσταση στα καταπιεστικά καθεστώτα.
Οι ηθοποιοί/ρόλοι συνήγαγαν ερωτήματα αναφορικά με τη θέση των σημερινών πολιτών απέναντι στην υιοθέτηση όποιας ιδεολογίας, την άγνοια σε σχέση με κρίσιμα ιστορικά γεγονότα και την αδυναμία συνύφανσης συλλογικών ομάδων με κοινά κίνητρα και στόχους.
Όπως ήταν αναμενόμενο κατά πρόσωπον παράθεση ερωτημάτων εκ μέρους των ηθοποιών γκρέμισε τον 4ο τοίχο, δημιουργώντας έναν ανοιχτό διάλογο με τους θεατές καταρρίπτοντας τα όρια ανάμεσα σε σκηνή και πλατεία, εξουσιαστή και εξουσιαζόμενο, ηθοποιό και θεατή. Κατά συνέπεια οι θεατές συμμετείχαν της διαδικασίας τόσο ως κοινό, όσο και ως ρυθμιστές της αφήγησης.
Μια παράσταση φτιαγμένη με μεράκι, ειλικρίνεια και αγάπη. Μια παράσταση που απευθύνεται σε όλους. Απευθύνεται σε εκείνους που αντέχουν να αναμετρηθούν με τα απόκρυφα σημεία πρόσωπα της Ιστορίας, σε εκείνους που δεν εφησυχάζονται και αποζητούν την ανατροπή, κοινωνική ή προσωπική, που θα δικαιώσει τα εσωτερικά παιδιά όλων μας.
Σκηνοθεσία: Ακύλλας Καραζήσης
Πρωταγωνιστούν: Μάνος Βαβαδάκης, Χαρά-Μάτα Γιαννάτου, Θεοδώρα Γεωργακοπούλου, Ακύλλας Καραζήσης, Κατερίνα Παπανδρέου, Κωνσταντίνος Πλεμμένος
Άλλοι συντελεστές: Σκηνικά: Μάρω Μιχαλακάκου, Φωτισμοί: Μαριέττα Παυλάκ