Όλγα Ποζέλη: “Στις παραστάσεις μας ο θεατής έχει τη δυνατότητα να επιλέξει ο ίδιος τι στάση θα κρατήσει απέναντι σε όσα γίνονται επί σκηνής.”
Λίγο μετά την επιστροφή της παράστασης ΔΑΓΚΩΝΕΙ?, για δεύτερη χρονιά, η Όλγα Ποζέλη, ηθοποιός, σκηνοθέτης και ιδρύτρια της ομάδας θεάτρου Νοητή Γραμμή, μίλησε στην Quinta για το devised theatre και το έργο της ομάδας.
– Πες μας λίγα πράγματα για την ομάδα Νοητή Γραμμή, το έργο και τη φιλοσοφία σας.
Στην Νοητή Γραμμή μας απασχολεί πολύ ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο, που αισθανόμαστε, που σκεφτόμαστε. Μας ενδιαφέρει η δομή της σκέψης, η φύση της συνειδητότητας, ο εαυτός σε σχέση με την τέχνη. Για αυτό και συχνά, στόχος μας είναι ο πειραματισμός στον ευρύτερο χώρο της θεατρικής έκφρασης, η έρευνα, ο δημιουργικός διάλογος με άλλες μορφές της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας, όπως η performance, οι visual arts, τα installations.
Η φιλοσοφία μας, θα έλεγα ότι συμπυκνώνεται κυρίως, στην πρόθεσή μας να ξεφύγουμε από τις αρχές του ψυχολογικού-ρεαλιστικού θεάτρου. Ο ηθοποιός καθοδηγείται προς μια πιο αφαιρετική υποκριτική, που δίνει με τη σειρά της, και στο θεατή, τη δυνατότητα να επιλέξει ο ίδιος τι στάση θα κρατήσει απέναντι σε όσα γίνονται επί σκηνής. Μας ενδιαφέρει να εξερευνήσουμε και να αναδείξουμε τις φυσικές δυνατότητες έκφρασης του σώματος, να επαναπροσδιορίσουμε τον σκηνικό χώρο και να «παίξουμε» με τις φόρμες και τους κώδικες. Πυρήνας της δουλειάς μας, φυσικά, είναι η ομαδικότητα, και όλη η δημιουργική σύλληψη που προκύπτει από τη συνύπαρξη και σύμπραξη της ομάδας.
– Από πού αντλείτε έμπνευση για τις παραστάσεις που παρουσιάζετε;
Στη δουλειά μας έχουμε πολλές φορές αντλήσει έμπνευση από τις άλλες τέχνες, και κυρίως από τις εικαστικές. Η παράστασή μας με τίτλο «Όλα όσα έχω ξεχάσει, μπορούν να γεμίσουν ένα σπίτι;», είχε αφορμή της μια εγκατάσταση στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Αθήνας. Ένα video installation των Peter Fischli και David Weiss, με την προβολή στον τοίχο χιλιάδων ερωτήσεων.
Μου γεννήθηκε, λοιπόν, η ιδέα να φτιάξουμε μια παράσταση η οποία να αποτελείται μόνο από ερωτήσεις και καμία απάντηση. Με την τεχνική του devised theatre, και χωρίς κανένα προϋπάρχον κείμενο, έγινε έρευνα, δοκιμάστηκαν αυτοσχεδιασμοί, και με την συμβολή όλων των συντελεστών φτάσαμε στην σκηνική της παρουσίαση.
Μια άλλη έμπνευσή μας ήτανε μια εικαστική εγκατάσταση του Ilya Kabakov, η οποία και οδήγησε στην παράσταση «Μην κρίνεις έναν άνθρωπο από την ουρά του».
Βλέπεις τα σημάδια: ουρά εκεί, ζώο εδώ, κάπως το ζώο καταφέρνει και τρυπώνει πάντα στις δουλειές μας με κάποιον τρόπο.
Το εικαστικό λοιπόν, είναι πολύ σημαντική έμπνευση για μας, και κάποιος που μας ακολουθεί, σίγουρα έχει διαπιστώσει ότι οι δουλειές μας είναι πολύ visual. Είναι πολυμεσικές, έχουν εικόνες, μουσική – μια συνύπαρξη πολλών τεχνών.
– ΔΑΓΚΩΝΕΙ? Μια παράσταση με θέμα τα ζώα. Ποιος είναι ο κεντρικός πυρήνας της και οι προβληματισμοί που θέτει;
Αρχικά όλοι οι συντελεστές αγαπάμε πολύ τα ζώα. Οι περισσότεροι από μας μοιραζόμαστε την ζωή με ένα ζωάκι. Τον τελευταίο καιρό, με αποκορύφωση την εποχή του κορωνοϊού, είδαμε ότι πολλοί άνθρωποι έχουν αποκτήσει κατοικίδια. Τους βλέπαμε όλους να κάνουν βόλτες στα πάρκα την εποχή του εγκλεισμού μας, να περνούν χρόνο μέσα στα σπίτια μαζί τους. Αρχίσαμε λοιπόν να παρατηρούμε ότι η σχέση του ανθρώπου με το ζώο έχει προχωρήσει, έχει βελτιωθεί.
Επίσης, διαβάζουμε πολύ συχνά θέματα που αφορούν περιστατικά κακοποίησης ζώων. Για παράδειγμα, το θέμα στην Αράχωβα, ή τα γαϊδουράκια στην Ύδρα. Οι συνάνθρωποι μας δεν μένουν πια βουβοί και άπραγοι. Αντιδρούν με σθένος. Και πάλι βέβαια πριν φτάσουμε στο αίθουσα των προβών, έκανα μια πολύ μεγάλη έρευνα πάνω στο θέμα, με τεράστια βιβλιογραφία, η οποία είναι εκεί έξω και είναι συγκλονιστική. Εκεί ανακάλυψα θέματα και προβληματισμούς που ούτε είχαν περάσει ποτέ από το μυαλό μου. Οπότε το υλικό, που είχαμε στη διάθεσή μας, ήταν τεράστιο.
Στο φινάλε αναγκαστήκαμε να το περιορίσουμε για να καταφέρουμε να φτάσουμε στην παράσταση. Έχουμε τόσα πολλά ακόμη να πούμε όμως που νομίζω θα υπάρξει και ΔΑΓΚΩΝΕΙ? νούμερο 2!
– Πώς είδατε ως ομάδα να υποδέχεται το κοινό την παράσταση, την περασμένη σεζόν;
Οι αντιδράσεις του κοινού ήταν συγκινητικές. Οι παραστάσεις μας είναι ανοιχτές στην επικοινωνία με τους θεατές. Υπάρχει διάδραση. Και αυτό δεν σημαίνει φυσικά, σε καμία περίπτωση, ότι επιβάλλουμε στο κοινό να συμμετέχει, αλλά είναι έτσι φτιαγμένες οι δουλειές μας, που επιτρέπουν στο θεατή που επιθυμεί, να βάζει κι αυτός το λιθαράκι του.
Υπάρχει μια δυνατότητα διάδρασης η οποία δεν επιβάλλεται. Το σεβόμαστε το κοινό μας, το οποίο δεν τρομάζει, δεν νοιώθει πανικό. Αντιθέτως θέλει να συμμετέχει! Θέλει να μοιραστεί μία εμπειρία, μία σκέψη, και το κάνει στον δικό του χρόνο.
Ήταν εξαιρετικά ανοιχτό το κοινό σε αυτό που φτιάξαμε, κι αυτό ήτανε πάρα πολύ συγκινητικό.
– Τι να περιμένουμε από την ομάδα μετά το ΔΑΓΚΩΝΕΙ?
Η κατεύθυνσή μας, ξεκινώντας από το ΔΑΓΚΩΝΕΙ? αφορά πολύ εμάς και το πώς συνυπάρχουμε με όσα είναι γύρω μας. Είναι πολύ προσανατολισμένη προς το φυσικό περιβάλλον. Και η επόμενή μας δουλειά θα είναι μια παράσταση με θέμα την Κλιματική Αλλαγή, για την οποία μάλιστα, έχουμε επιχορηγηθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Η παράσταση αυτή θα είναι περιπατητική – η τρίτη περιπατητική μας μετά το EX LIBRIS και το Confess/Εξομολογηθείτε. Θα παρουσιαστεί κατά κύριο λόγο σε ανοιχτούς χώρους, και θα αφορά το περιβάλλον και τα άλλα πλάσματα που το μοιράζονται μαζί μας.
Η παράσταση ΔΑΓΚΩΝΕΙ? παρουσιάζεται για δεύτερη χρονιά στο Θέατρο Φούρνος, Μαυρομιχάλη 168, κάθε Παρασκευή στις 21:00.
Εισιτήρια στο more.com
www.noitigrammi.gr