Συνέντευξη – Μαντώ Ψυχουντάκη
Η Μαντώ Ψυχουντάκη έχει σπουδάσει σκηνογραφία – ενδυματολογία και αρχιτεκτονική εσωτερικών χώρων. Δουλειές της έχουν βραβευτεί στα Διεθνή Φεστιβάλ Παρισιού και Βενετίας και από τι 2010 έως και σήμερα έχει εργαστεί σε πάνω από 50 παραγωγές. Με αφορμή τη νέα της συνεργασία με την Θεατρική Ακαδημία καταπαcth μας μίλησε για τα σεμινάρια που θα πραγματοποιηθούν εκεί, για τον τρόπο που εργάζεται αλλά και για την δουλειά του ενδυματολόγου γενικότερα σε μια πολλή ενδιαφέρουσα συζήτηση. Την ευχαριστούμε πολύ.
– Ξεκινώντας την συζήτηση μας θέλετε να μας συστηθείτε μιας και τα πρόσωπα πίσω από μια παράσταση δεν είναι τα πλέον λαοπρόβλητα;
Είμαι η Μαντώ Ψυχουντάκη κατάγομαι από το Ρέθυμνο αλλά έχω μεγαλώσει σε διάφορα μέρη της Ελλάδας. Σπούδασε σκηνογραφία – ενδυματολογία και αρχιτεκτονική εσωτερικών χώρων στον Αθηναϊκό Καλλιτεχνικό και Τεχνολογικό όμιλο (AKTO) από όπου και αποφοίτησα με άριστα και στο Middlesex University (BA Design for Performance).
Έχω διακριθεί με 1ο βραβείο Σκηνογραφίας στο Διεθνές Φεστιβάλ του Παρισιού (Paris play festival ), 1ο βραβείο Σκηνογραφίας στο Διεθνές Φεστιβάλ της Βενετίας(Venezia shorts Italy) για τη ταινία Shadows of the World και ήμουν στην ομάδα που κατέκτησε το βραβείο Mezzo, Opera Production of the Year 2013 στην όπερα «Alessandro» του G. F. Handel. Από το 2010 έχω εργαστεί ως σκηνογράφος- ενδυματολόγος σε πάνω από 50 παραγωγές για το θέατρο, χορό, κινηματογράφο, όπερα .
– Τι σας τράβηξε στην σκηνογραφία και την ενδυματολογία? Υπήρχε κάποιο έναυσμα για να ακολουθήσετε τον συγκεκριμένο χώρο;
Ήρθε τελείως φυσικά στη ζωή μου .Από τη παιδική μου ηλικία με ενδιέφερε ο “κόσμος” του παιχνιδιού πάρα το ίδιο το παιχνίδι.
Υπήρξαν αρκετά ερεθίσματα που με οδήγησαν σ αυτή μου την επιλογή ίσως η επιλογή αυτή κλειδώθηκε όταν είδα για πρώτη φορά μια παράσταση όπερας.
– Σας εμπνέει περισσότερο η ενασχόληση με τον χώρο του θεάτρου, της τηλεόρασης ή ίσως και ο χώρος της όπερας;
Μ ‘εμπνέει ένα κείμενο, μια ιστορία και οι άνθρωποι που συμμετέχον σ’ αυτή.
Ο στόχος είναι ίδιος, να αφηγηθούμε ο καθένας από το δικό του πόστο μια ιστορία, απλά διαφέρει το μέσο που θα το επικοινωνήσουμε.
– Ποιες οι διαφορές στην ενδυματολογία της τηλεόρασης με μιας παράστασης?
Και στις δύο περιπτώσεις στόχος είναι μέσα από το κοστούμι ενός ηθοποιού να υποστηριχτεί ο ρόλος και να δοθούν τα χαρακτηριστικά του. Στη μία περίπτωση, του θεάτρου μιλάμε για κάτι ζωντανό που έχει ένα ικανοποιητικό χρόνο προετοιμασίας και στην άλλη ,της τηλεόρασης για κάτι που είναι σαφώς μαγνητοσκοπημένο και πιο γρήγορο.
– Σχετικά με τις σπουδές των συγκεκριμένων αντικειμένων, το τοπίο είναι θολό στην Ελλάδα. Πως θα συμβουλεύατε έναν νέο να ασχοληθεί αλλά δεν ξέρει από που να αρχίσει?
Για εμένα η αρχή γίνεται με το να βλέπεις – παρακολουθείς παραστάσεις , ταινίες που σ ενδιαφέρουν και να βρεις έναν ή και περισσότερους επαγγελματίες στο κλάδο τους που να σ εμπνέουν και να θέλεις να διδαχτείς από αυτούς. Να μάθεις μέσα από αυτούς ποια είναι η δουλειά και πως γίνεται. Φυσικά δε μπορούμε να παραλείψουμε το κομμάτι των σπουδών που μπορεί να γίνει είτε μ’ ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα σε κάποια σχολή είτε μέσω σεμιναρίων.
– Η άποψη των ηθοποιών μπορεί την επηρεάσει έναν ενδυματολόγο?
Οι εφαρμοσμένες τέχνες που ανήκει η ενδυματολογία και η σκηνογραφία είναι ομαδικές δουλειές. Ο ηθοποιός είναι αυτός που καλείται να παίξει με το κοστούμι που του έχει δοθεί και έχει σχεδιαστεί για το ρόλο που ενσαρκώνει επομένως μ’ ενδιαφέρει αν του είναι βολικό και άνετο.
– Είστε υπέρ της ανακύκλωσης των υλικών?
Είμαι υπέρ της ανακύκλωσης γενικότερα. Η εποχή που ζούμε και η καθημερινή ενημέρωση για όσα συμβαίνουν στο πλανήτη ,μας δείχνει ότι αυτός είναι ο δρόμος για ένα καλύτερο αύριο.
– Σαν σκηνογράφος εντάσσεται σε κάποιο ρεύμα την σκηνογραφία σας? Θα μπορούσα να κάνω την ίδια ερώτηση και για το ενδυματολογικό κομμάτι?
Ζω και εργάζομαι στο σήμερα με ότι αυτό συνεπάγεται. Δε θεωρώ ότι η δουλειά μου ανήκει σε κάποιο ρεύμα αλλά σίγουρα έχει επηρεαστεί από όλα όσα έχω δει , διαβάσει ή διδαχτεί από τους δασκάλους μου .
– Σας έχει επηρεάσει η δουλεία κάποιου ενδυματολόγου του εξωτερικού είτε του εσωτερικού?
Είχα τη χαρά να συνεργαστώ στην Ελλάδα και στο εξωτερικό με επαγγελματίες που θαύμαζα και η κάθε μέρα μαζί τους ήταν έμπνευση. Μ έχουν επηρεάσει όλοι όσοι συνεργαστήκαμε .
Απ’ όλους έχω κερδίσει κάτι μέσα από τη συνεργασία μας .Φυσικά ο άνθρωπος που μ έχει επηρεάσει περισσότερο απ’ όλους είναι ο Πάρις Μέξης που μου δίδαξε το ποια είναι η φύση της δουλειά και πως γίνεται. Ήταν η πρώτη μου συνεργασία στο θέατρο και διήρκεσε αρκετό διάστημα .
– Η σημαντικότερη μέχρι τώρα δουλειά σας ποια ήταν και γιατί?
Όλες οι δουλειές μου ως τώρα ήταν και παραμένουν σημαντικές για εμένα γιατί κάτι με δίδαξαν και κάτι μου έδωσε η διαδικασία ολοκλήρωσης τους .
Σίγουρα υπάρχουν δουλειές που έχουν βραβευτεί, τις είδε περισσότερος κόσμος, έγιναν με καλύτερες συνθήκες αλλά πραγματικά μ’ ενδιαφέρει η διαδρομή και η γνώση που κατακτάς από κάθε δουλειά γιατί είναι αναπόσπαστο κομμάτι της προσωπικής εξέλιξης μου .
– Πως ξεκίνησε η συνεργασία με την καταπαcth?
Η Μαρία Φιλίππου με την οποία συνεργαζόμαστε στη παράσταση “Ανάμεσα σε δύο κόσμους” και διδάσκει το μάθημα της σκηνογραφίας στη καταπακτή ήξερα ότι ο Σωτήρης Δούβρης ήθελε να ξεκινήσει ένα νέο τμήμα ενδυματολογίας και μας έφερε σ’ επαφή .
– Η ιδέα για την δημιουργία των σεμιναρίων πως ξεκίνησε?
Η ιδέα ήταν του Σωτήρη Δούβρη. Η καταπακτή λειτουργεί ως θεατρική Ακαδημία και στόχος της είναι να συν στεγάσει όλες τις ειδικότητες που απαιτούνται για το ανέβασμα μιας παράστασης. Τα χρόνια που λειτουργεί γίνονται μαθήματα υποκριτικής, δημιουργικής γραφής, σκηνογραφίας, φωτισμού κ.α .
Έλειπε το τμήμα της ενδυματολογίας που είναι αναπόσπαστο κομμάτι μιας παράστασης και αυτό το “κενό ” θα καλύψουμε με τη συνεργασίας μας .
– Τι προσφέρει το συγκεκριμένο σεμινάριο στους σπουδαστές που θα ενδιαφερθούν?
Με τους συμμετέχοντες του τμήματος θα ξεκινήσουμε από τη θεωρητική βάση όπως το τι είναι ενδυματολογία, πως επηρεάζει μια παράσταση, τα βασικά κινήματα που επηρέασαν ιστορικά το ένδυμα .Στη συνέχεια θα μπούμε στο πρακτικό κομμάτι. Όπως είναι τα εργαλεία για να επικοινωνήσουμε μια ιδέα, τα υλικά κατασκευής, η μακέτα ενός κοστουμιού. Τέλος , θ ασχοληθούμε με την ανάλυση κειμένων και το πως συλλέγουμε πληροφορίες από αυτό. Οι μαθητές θα είναι υπεύθυνοι για το ανέβασμα μιας θεατρικής παράστασης που θα πραγματοποιηθεί σε συνεργασία και με τ άλλα τμήματα του εργαστηρίου. Στόχος είναι στο τέλος οι μαθητές να έχουν μια ολοκληρωμένη εικόνα για το επάγγελμα του ενδυματολόγο.
– Χρειάζεται να έχουν γνώσεις για το αντικείμενο για να ξεκινήσει κανείς?
Δε χρειάζεται οι σπουδαστές να έχουν κάποια γνώση πάνω στο αντικείμενο. Μέσα στο εργαστήριο θα μάθουμε διάφορους τρόπους που μπορούμε να επικοινωνήσουμε τις ιδέες μας.
– Τέλος δώστε μου έναν λόγο που κάποιος πρέπει να παρακολουθήσει το σεμινάριο.
Αν μπορώ να πω μόνο ένα λόγο για να παρακολουθήσει κάποιος το σεμινάριο μας είναι ότι μέσα σ αυτούς του έξι περίπου μήνες μαθημάτων θα μάθει και θ’ αγαπήσει τη διαδικασία της αφηγήσεις μια ιστορίας από μια άλλη πλευρά. Τη πλευρά της ενδυματολογίας .
Της Αθηνάς Ειρήνη Χατζ Κασσέμ Τυραιδή
20/01/21 Θεατρολόγος