Η Άποψή μας για την παράσταση «Tiny Beautiful Things» στο Θέατρο Παλλάς

Γράφει η Κωνσταντίνα Καλλέργη
17/05/25

Η σκηνή του θεάτρου Παλλάς, γεμίζει με «μικρά όμορφα πράγματα», για λίγες παραστάσεις!

Έπειτα από τη μεγάλη επιτυχία που σημείωσε στα θέατρα της Αμερικής, και με sold out παραστάσεις σε Φιλιππίνες, Αυστραλία, Κορέα και Μεξικό, η θεατρική διασκευή της Nia Vardalos, στο ομότιτλο best seller βιβλίο της Cheryl Strayed, ήρθε για πρώτη φορά στην Ελλάδα!

Με τον Σπύρο Κατσαγάνη να υπογράφει τη μετάφραση του έργου, και τον ίδιο με την Nia Vardalos να συν-σκηνοθετούν, οι τρυφερές, ανθρώπινες ιστορίες, αληθινών ηρώων της καθημερινότητας, όπως ήρθε σε επαφή μαζί τους η συγγραφέας, περνούν από το χαρτί στη σκηνή, σε μια ανθολόγηση «μικρών όμορφων πραγμάτων».

Η Nia Vardalos, ερμηνεύοντας στα ελληνικά, υποδύεται την Cheryl Strayed, που ως “Sugar”, απαντά στις επιστολές που στέλνουν στη στήλη της, οι αναγνώστες ενός μεγάλου αμερικανικού περιοδικού. Επιστολές γεμάτες αλήθεια, ανασφάλεια, πόνο, αγάπη, ζωή, και άλλα μικρότερα και μεγαλύτερα «όμορφα» πράγματα.

Για την ερμηνεία της στα ελληνικά, η ίδια ανέφερε χαρακτηριστικά: «Ο Σπύρος (Κατσαγάνης) έκανε πολύ καλή δουλειά στη μετάφραση, θέλοντας να μεταφέρει όχι μόνο τα λόγια, αλλά και το πνεύμα του έργου. Έχει χρησιμοποιήσει πολύ όμορφες λέξεις, κι ας με δυσκολεύουν. Ο άνθρωπος έβαλε στην ίδια πρόταση τις λέξεις «αυτοθυσιάστηκα» και «αυτοκαταστράφηκα»! Κι όμως τις είπα! Ευτυχώς που πήγα σε ελληνικό σχολείο!»

Παρά τις κάποιες μικρές μεταφραστικές αστοχίες σε ορισμένα σημεία του έργου, που φαίνεται σαν να αντικατοπτρίζουν περισσότερο την αγγλική εκδοχή τους, παρά να μετουσιώνονται σε «χωνεμένους», αντίστοιχους, ελληνικούς ιδιωματισμούς και αποχρώσεις, το νόημα και η ουσία του έργου παραμένουν πιστά. Η ζεστασιά, η ειλικρίνεια, η ανθρώπινη όψη και οπτική, με τις ανασφάλειες και τις αδυναμίες, τους φόβους, την ελπίδα, την προσμονή, όχι απλώς «διατρέχουν» τη σκηνή του θεάτρου, αλλά φτάνουν να εξαπλωθούν και στην πλατεία, γεγονός που υποδηλώνει ότι κάποιες φορές το «πνεύμα» του κειμένου, υπερισχύει του «γράμματος» – όχι σε επίπεδο ποιότητας, αλλά περισσότερο σε επίπεδο βαρύτητας – αποδεικνύοντας ότι οι βαθύτερες χορδές που αγγίζει η τέχνη του θεάτρου, δεν γνωρίζουν «γλωσσικά σύνορα».

Η σκηνογραφία του Γιώργου Γαβαλά, προσεγμένη στην κάθε της λεπτομέρεια, αποδίδει πιστά το περιβάλλον ενός τυπικού αμερικανικού σπιτιού, που φιλοξενεί όλη την περισσότερο ή λιγότερο απλή, πολυτάραχη, ανιαρή και γεμάτη ταυτόχρονα, καθημερινότητα των συνηθισμένων ανθρώπων. Ένα σπιτικό – περισσότερο από ένα σπίτι – που υποδέχεται θερμά τους θεατές, με κατανόηση και επίγνωση της μη τελειότητάς του, όμοιας με τη δική μας.

Το σπίτι αυτό είναι όλος ο χώρος, ο κόσμος, η ζωή και η δουλειά της Cheryl, και γρήγορα «κατακλύζεται» από όλους τους αγνώστους, αναγνώστες της στήλης της, που αποζητούν τη συμβουλή της, καταλαμβάνοντας έτσι τη δική τους θέση μέσα στο χώρο της, αλλά και στη ζωή της, η οποία επίσης ξεδιπλώνεται με αφορμή τις ιστορίες τους. Στιγμές, αναμνήσεις, τραύματα, όνειρα, φωτίζονται αποκαλύπτοντας όλα τα γεγονότα που τη σχημάτισαν, όλα τα πράγματα που την κάνουν τόσο ίδια με τους αναγνώστες της, αλλά και τόσο ξεχωριστή, όσο ο καθένας από αυτούς, όλα τα μικρά – και άλλοτε και όμορφα – πράγματα, που απασχολούν τους ανθρώπους.

Οι αμέτρητοι ήρωες που ξεπηδούν μέσα από τα εισερχόμενα emails της και διεκδικούν ένα κομμάτι της ζωής της, μέσα από το μοίρασμα όσων τους απασχολούν, ενσαρκώνονται από τους τρεις ηθοποιούς που πλαισιώνουν την Nia Vardalos: Δημήτρη Παπανικολάου, Δανάη Λουκάκη και Δημήτρη Κίτσο. Όλοι, διαδοχικά, καλούνται να «μπουν στα παπούτσια» ανθρώπων κάθε φύλου, κάθε ηλικίας, κάθε οικογενειακού ή κοινωνικού background, και να μοιραστούν τα άγχη, τις ανησυχίες, τις πληγές τους, περνώντας από το γέλιο στο κλάμα, από τη χαρά στην αγανάκτηση, από την απόγνωση στην ελπίδα. Μέσα σε αυτή τη σκυταλοδρομία ιστοριών και συναισθημάτων, η απόλυτη, ανεπιτήδευτη φυσικότητα με την οποία ο Δημήτρης Παπανικολάου φέρει, προσωποποιεί και εκπροσωπεί κάθε ιστορία που καλείται να στηρίξει, ξεχωρίζει.

Ο βαθιά δουλεμένος ρυθμός και η συνεργασία όλων των ηθοποιών επί σκηνής, καταφέρνει να διατηρήσει καθ’ όλη τη διάρκεια μια σταθερή ροή στην παράσταση, να δώσει τις απαραίτητες «ανάσες» ανακούφισης, να συγκινήσει, να προβληματίσει, να «αγγίξει» τους θεατές, χωρίς να κουράσει – πρόκληση πάντα υπαρκτή σε κάθε έργο που δε βασίζεται άμεσα σε σκηνική δράση.
Και το απόσταγμα όλων;

Η σημασία του να αφήνουμε τους άλλους να δουν στην ψυχή μας, να καταλάβουν το παρελθόν μας και να διακρίνουν τα κομμάτια που μας συνθέτουν. Όπως οι ίδιοι οι συντελεστές το εντόπισαν σε συνέντευξή τους: «το μοίρασμα, και ο τρόπος που μας απελευθερώνει, μας βοηθά να καταλάβουμε ότι δεν είμαστε μόνοι, μας λυτρώνει.».
Και τι βρίσκεται στο κέντρο αυτού του μοιράσματος;

Όλα αυτά τα πράγματα που όταν μας λείπουν είμαστε κενοί: η αγάπη, η κατανόηση, ο σεβασμός, η χαρά. Όλα αυτά τα πράγματα που μας κάνουν ανθρώπους: οι αδυναμίες, οι κρυφές επιθυμίες, οι ανομολόγητες αλήθειες, οι πληγές του παρελθόντος. Αλλά και όλα εκείνα τα «μικρά όμορφα πράγματα» που κάνουν τη ζωή λίγο καλύτερη, λίγο πιο όμορφη, όπως ένα παιδικό κόκκινο φόρεμα, που αγοράστηκε για ένα ενδεχόμενο, ένα μήνυμα από κάποιον που έχει σημασία, ή ένα μπαλόνι, από ένα τυχαίο κορίτσι, σε ένα τυχαίο λεωφορείο!