Συνέντευξη – Ελένη Παπαιωάννου

Συνέντευξη στον Περικλή Μπίκο
28/11/23

Η Ελένη Παπαιωάννου είναι χορεύτρια και ηθοποιός. Αυτή την περίοδο συμμετέχει σε δύο παραστάσεις στην “Εποχή του κυνηγιού” ως ηθοποιός και ως χορογράφος στο “Το σκοτάδι είναι πράσινο”. Κοινός παρονομαστής και στις δύο παραστάσεις είναι τα κοινωνικά θέματα με τα οποία ασχολούνται και για τα οποία η Ελένη είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένη. Με αφορμή αυτές τις παραστάσεις μιλήσαμε μαζί της λίγο πριν την πρεμιέρα της “Εποχής του κυνηγιού” για το ξεκίνημα της στον χορό και στο θέατρο, για τα όνειρά της και για τις 2 παραστάσεις στις οποίες συμμετέχει.

– Όταν ήσουν μικρή, τι έλεγες ότι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις;
Πέρασα διάφορα στάδια, όπως όλα τα παιδιά. Με μάγευε πολύ η ιδέα του σύμπαντος και ονειρευόμουν πως θα γίνω αστροναύτης, αλλά πολύ γρήγορα συνειδητοποίησα πως ένιωθα την ίδια μαγεία χορεύοντας. Οπότε από αρκετά νωρίς αποφάσισα πως θέλω να ασχοληθώ με τον χορό.

– Πως ξεκίνησε η ενασχόληση σου με τον χορό και την υποκριτική; Υπερισχύει κάποιο από τα δύο μέσα σου;
Στη σχολή χορού της Βάσως Κουκάκη. Εκεί ανέπτυξα την αγάπη μου για την κίνηση και τον χορό. Στάθηκα τυχερή να έχω μία φανταστική δασκάλα που μου έμαθε πολύ περισσότερα από μια στεγνή τεχνική. Με μύησε σε έναν κόσμο πειθαρχίας και συνάμα ελευθερίας, έκφρασης και δημιουργικότητας. Κατάφερε να με κάνει να προσπαθώ καθημερινά να γίνω καλύτερη- όχι από τους γύρω μου, αλλά από τον ίδιο μου το εαυτό- κάτι που με συνοδεύει ακόμα και σήμερα. Μετά, ακολούθησαν οι σπουδές μου στο Λονδίνο όπου διεύρυνα ακόμη περισσότερο την αντίληψή μου πάνω στην έννοια του χορού.
Θέατρο μου άρεσε να παίζω από μικρή. Να σκαρφίζομαι ιστορίες και μετά να υποδύομαι όλους τους χαρακτήρες!
Επαγγελματικά όμως, η ενασχόλησή μου με την υποκριτική προέκυψε κυρίως μέσα από το σωματικό θέατρο σε διάφορες ομάδες του εξωτερικού και αφότου γύρισα στην Ελλάδα σε συνεργασίες με σκηνοθέτες όπως οι Γιώργος Σίμωνας, Αλέξης Ράπτης και Φώτης Δούσος.

– Απ’ότι έχω καταλάβει προτιμάς να κάνεις δουλειές που έχουν να προσφέρουν κάτι ουσιαστικό, ακόμα και στο παιδικό θέατρο, και όχι μόνο για να υπάρχεις απλά στον χώρο και να μεγαλώνεις το βιογραφικό σου. Είναι αλήθεια;
Το βιογραφικό είναι μία γραπτή αποτύπωση εμπειριών και γνώσεων. Δεν θα επέλεγα να βάλω κάτι μέσα σε αυτή τη λίστα και να αναλώσω την δημιουργικότητά μου σε κάτι που δεν με εκφράζει ως άνθρωπο και καλλιτέχνη. Πιστεύω στην δύναμη της τέχνης ως μέσο κοινωνικής αλλαγής και θέλω μέσα από τις δουλειές και τις συνεργασίες μου να γίνομαι αρωγός της.

– Πόσο δύσκολο είναι να επιβιώσει μια νέα κοπέλα μέσα σε ένα τόσο ανταγωνιστικό περιβάλλον;
Νομίζω πως το περιβάλλον μας μετά από ένα σημείο το ορίζουμε εμείς οι ίδιοι. Σίγουρα ο χώρος του θεάτρου και του χορού είναι πολύ ανταγωνιστικός, όμως εάν αντιληφθείς τη μοναδικότητά σου τότε η σύγκριση παύει να είναι επιλογή. Έτσι, δεν πασχίζεις για επιβίωση αλλά απολαμβάνεις το ταξίδι.

– Πως προέκυψε η πρόταση για τη συμμετοχή σου στην “Εποχή του κυνηγιού”;
Ένα τεράστιο χαμόγελο σχηματίστηκε διαβάζοντας αυτή την ερώτηση. Πολλές φορές έχει επιβεβαιωθεί στην ζωή μου η ύπαρξη του νόμου της έλξης, κατά τον οποίο η φαντασία μας και η συνειδητή σκέψη μπορεί να δημιουργήσει ύλη και να καθορίσει την πραγματικότητα. Με την Αθηνά Χατζηαθανασίου γνωριστήκαμε κατά τη διάρκεια της ακρόασης που έκανε για το παιδικό της έργο “Το Σκοτάδι είναι Πράσινο”. Η προσέγγισή της στην ακρόαση με άφησε με πολύ θετικές εντυπώσεις και μία έντονη θέληση να συνεργαστούμε μελλοντικά. Ε! μερικούς μήνες μετά χτύπησε το τηλέφωνό μου, συναντήθηκα με την Αθηνά και μου μίλησε για το έργο. Η συνέχεια εκτυλίσσεται επί σκηνής!

– Θέλεις να μας πεις δύο λόγια για την παράσταση αλλά και για τον δικό σου ρόλο;
“Η Εποχή του Κυνηγιού” είναι ένα ιδιαίτερο έργο γεμάτο συμβολισμούς που καταφέρνει μέσα από τον έντονο σουρεαλισμό να μας προσγειώσει στην πραγματικότητα. Θίγει θέματα διαχρονικά συνδεδεμένα με τη φύση της γυναίκας, παγιωμένα στην κοινωνία και ριζωμένα στην καθημερινότητά μας. Η Μάνα, η Στρίπερ και η Αλλεργική εμφανίζονται ως τρεις ξεχωριστές φιγούρες, εκφράζοντας τρεις διαφορετικές πτυχές της θηλυκότητας που βιώνουν μία συνεχή διαμάχη ανάμεσα στα κοινωνικά πρέπει και τα προσωπικά θέλω. Θα καταφέρουν άραγε να απεγκλωβιστούν από όσα τις κυνηγάνε;
Η Στρίπερ είναι ένας χαρακτήρας που πηγάζει από την σεξουαλικότητα της γυναίκας. ‘Ενα ζωώδες ένστικτο που πολλές φορές είναι ό,τι έχει απομείνει για να μπορέσει να ξεσηκωθεί και να ξεσηκώσει.

– Τι ήταν αυτό που σε ιντριγκάρισε στο έργο για να αποφασίσεις την συμμετοχή σου;
Η πολυπλοκότητα και ταυτόχρονα η αμεσότητα και η ωμότητα του κειμένου. Επίσης, η διαχρονικότητα του θέματος και το γεγονός ότι ακουμπάει στο σήμερα χωρίς να ωραιοποιεί καταστάσεις.

– Η παράστασή σας θίγει κοινωνικά θέματα όπως είναι τα έμφυλα στερεότυπα, η πατριαρχία, οι θηλυκότητες, οι κοινωνικοί ρόλοι και η γυναικεία ταυτότητα. Ποια πιστεύεις ότι είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η ελληνική κοινωνία;
Όλα όσα παρακολουθούμε να συμβαίνουν στην ελληνική κοινωνία είναι αποτέλεσμα βαθιά ριζομένων πατριαρχικών στερεότυπων και συνηθειών. Και λέω παρακολουθούμε γιατί ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα του σύγχρονου κόσμου είναι η απάθεια, η αποστασιοποίηση και η παθητικότητα στα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα. Η αίσθηση πως μέσα από την οθόνη του κινητού συμμετέχω σε όσα συμβαίνουν ενεργά, Γυναίκες όλων των ηλικιών και κοινωνικών τάξεων δολοφονούνται, κακοποιούνται και βιάζονται καθημερινά και εν τέλει γίνονται μόνο τροφή για τα δελτία ειδήσεων. Χρειάζεται συλλογικότητα, αλληλοστήριξη, αλληλεγγύη, επιμονή και συνεχής αγώνας για να ταρακουνηθεί αυτή η – σε πολλά θέματα- οπισθοδρομική ελληνική κοινωνία.

– Έχεις αρκετές συμμετοχές σε παιδικές παραστάσεις. Φέτος μάλιστα κάνεις την επιμέλεια κίνησης στην παράσταση “Το σκοτάδι είναι πράσινο”. Θες να μας μιλήσεις λίγο για αυτή την παράσταση;
Η παιδική παράσταση “Το Σκοτάδι είναι Πράσινο” της Αθηνάς Χατζηαθανασίου συνδέει με ευφυία και φαντασία την οικολογία με το θέατρο και καταφέρνει μέσα από μία ιδιαίτερη ιστορία και διαδραστικά σημεία να ευαισθητοποιήσει τα παιδιά σχετικά με το περιβάλλον και την προστασία του.

– Πως αντιλαμβάνονται τα παιδιά την οικολογία και την δύσκολη κλιματικά περίοδο στην οποία έχουμε εισέλθει;
Τα παιδιά μιμούνται και αντιγράφουν τις συμπεριφορές των μεγάλων, οπότε η ευαισθητοποίηση τους ως προς την κλιματική κρίση και ο τρόπος που φέρονται στο περιβάλλον είναι άμεσα συνδεδεμένα με το πως αντιλαμβανόμαστε εμείς την κρίσιμη αυτή περίοδο που διανύουμε για τον πλανήτη μας. Θεωρώ πως η λύση βρίσκεται στα παιδιά αρκεί να τους δώσουμε τις κατάλληλες βάσεις για να δομήσουν έναν κόσμο πιο φιλικό προς το περιβάλλον και να καταφέρουν να συμβιώνουν σε ισορροπία με τη φύση.

– Τι εύχεσαι για τον εαυτό σου για την επόμενη 10ετία;
Να ζω ελεύθερη, να μπορώ να διεκδικώ έναν καλύτερο κόσμο και να συνεχίζω να αγκαλιάζω το παιδί μέσα μου.

Ευχαριστώ πολύ!
Ελένη