Τι να περιμένουμε το φετινό καλοκαίρι και τον επερχόμενο χειμώνα από το Εθνικό Θέατρο.

Την Πέμπτη 12 Μαίου η quinta παρευρέθηκε στη συνέντευξη Τύπου του Καλλιτεχνικού Διευθυντή Εθνικού Θεάτρου, Γιάννη Μόσχου, για την ανακοίνωση του καλοκαιρινού προγραμματισμού, αλλά και του επερχόμενου χειμώνα (2022-2023). Στη συνέντευξη τύπου παρευρέθηκαν μεταξύ άλλων τα μέλη του ΔΣ του Εθνικού Θεάτρου και ο Υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης.

Η συνέντευξη Τύπου δόθηκε στην κεντρική σκηνή του κτηρίου Τσίλλερ, στο ίδιο σημείο όπου 90 χρόνια πριν ο Φώτος Πολίτης, ο πρώτος σκηνοθέτης του Εθνικού Θεάτρου, έδωσε την πρώτη του ομιλία θέτοντας τους στόχους ίδρυσης και λειτουργίας του Εθνικού Θεάτρου κάνοντας λόγος για «προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα θέατρο, άξιο του ονόματός του και της αποστολής του −ένα θέατρο που να συγκεντρώνει τις καλύτερες −αν είναι δυνατόν− καλλιτεχνικές δυνάμεις, να τις πειθαρχήσει και να τις ωθήσει προς τον ίδιο ενιαίο σκοπό −προς τη δημιουργία μιας σκηνής με σταθερές καλλιτεχνικές βάσεις, με σταθερή καλλιτεχνική ηθική, μιας σκηνής που αν δεν μπορέσει να δώση την οριστική μορφή στο ελληνικό θέατρο […] να προκαλέσει όμως το σεβασμό προς τη σημασία που έχει η σκηνή, και να δείξει τη σοβαρότητα που ενυπάρχει στην ιδέα του θεάτρου».

Ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής Γιάννης Μόσχος, στάθηκε στο πόντιουμ, στο κέντρο της σκηνής, κάτω από τα λευκά και υπόλευκα κοστούμια που φόρεσαν τα τελευταία 90 χρόνια εξέχουσες προσωπικότητες του ελληνικού θεάτρου. Χαρακτηριστικά ανέφερε: «Το 1932 ο Φώτος Πολίτης, ο πρώτος σκηνοθέτης του Εθνικού Θεάτρου, έθεσε εύστοχα −στην ιστορική του ομιλία προς τους ηθοποιούς− τους στόχους ίδρυσης του Εθνικού. Σήμερα, 90 χρόνια μετά, το Εθνικό παραμένει παρόν, διανύοντας μια πολυκύμαντη πορεία και παραμένοντας διαχρονικά ένας βασικός πυλώνας της ελληνικής θεατρικής ζωής.

Στα 90 αυτά χρόνια πέρασαν από τη θέση της καλλιτεχνικής διεύθυνσης πολλοί σημαντικοί άνθρωποι του θεάτρου, που −παρά τις όποιες διαφορές τους− αγωνίστηκαν για την πρόοδο του οργανισμού, συμβάλλοντας όλοι τους στη συνέχεια ενός ιστορικού θεσμού. Γιατί το Εθνικό οφείλει να έχει συνέχεια, πιστεύω, ο εκάστοτε νέος διευθυντής του δεν καλείται να γκρεμίσει και να ξαναχτίσει τα πράγματα από την αρχή, αλλά να υιοθετήσει όλες τις θετικές μεταβολές προηγούμενων καλλιτεχνικών διευθύνσεων, και φυσικά να εξελίξει τον οργανισμό εμπλουτίζοντας τη δραστηριότητά του με νέες πρωτοβουλίες και δίνοντας το δικό του καλλιτεχνικό στίγμα, χωρίς όμως να απαξιώνονται οι προσπάθειες που προηγήθηκαν.

Όμως η συνέχεια του Εθνικού εξασφαλίστηκε πρωτίστως χάρη στους εκατοντάδες ανθρώπους που δούλεψαν για το θέατρο στην πορεία των 90 αυτών χρόνων. Το Εθνικό Θέατρο είναι οι άνθρωποί του, είναι οι εργαζόμενοί του, είναι όλοι αυτοί οι λαμπροί καλλιτέχνες με τους οποίους συνεργάστηκε τα τελευταία 90 χρόνια, αλλά και όλο το τεχνικό και διοικητικό προσωπικό που εργάζεται, αφανώς, πίσω από τη σκηνή. Οι άνθρωποί του είναι η παρακαταθήκη του, το παρόν, παρελθόν και μέλλον του.

Το Εθνικό Θέατρο ανήκει σε όλους μας, γι’ αυτό και οφείλει να είναι ανοιχτό σε όλα τα άτομα, όλων των ηλικιών, όλων των χρωμάτων, όλων των φύλων, όλων των σεξουαλικών προσανατολισμών, όλων των σωματικών ιδιαιτεροτήτων, όλων των αισθητικών και ιδεολογικών αντιλήψεων, όλων των διαφορών που κάνουν τον καθένα από εμάς μοναδικό. Ένα θέατρο που προσκαλεί όλους να μετέχουν σε αυτό, κοινό και καλλιτέχνες.

Για να υπηρετήσει τους σκοπούς του το Εθνικό πρέπει, πιστεύω, να υπηρετεί κάποιες βασικές αρχές:

Να υπερασπίζεται το θέατρο συνόλου.
Να συστρατεύει όσο γίνεται περισσότερους καλλιτέχνες του θεάτρου μας που υπηρετούν την τέχνη τους με αφοσίωση.
Να λειτουργεί ως ένα πολυσυλλεκτικό θέατρο που ενσωματώνει όλες τις τάσεις του ελληνικού θεατρικού τοπίου, χωρίς αποκλεισμούς, με επιλογή καλλιτεχνών πολύ διαφορετικών αισθητικών αντιλήψεων.
Να δίνει βήμα σε όλες τις γενιές: σε δόκιμους, ανερχόμενους, αλλά και πρωτοεμφανιζόμενους καλλιτέχνες του θεάτρου.
Να υπηρετεί ένα πολυσυλλεκτικό ρεπερτόριο, Ελλήνων και ξένων συγγραφέων, κλασικών και σύγχρονων, αλλά και να διερευνά νέες δραματουργικές φόρμες.
Να προωθεί την ελληνική θεατρική γραφή.
Να προάγει την παρουσία του ελληνικού θεάτρου στη διεθνή σκηνή.
Να συμβάλλει ευρύτερα στη θεατρική και καλλιτεχνική παιδεία της χώρας, όχι μόνο μέσω των παραστάσεών του, αλλά και μέσω άλλων κοινωνικών δράσεων και προγραμμάτων που ωφελούν το σύνολο της κοινωνίας.
Να προσπαθεί διαρκώς να διευρύνει ολοένα και περισσότερο το κοινό του.
Να διαχειρίζεται τα οικονομικά του με σύνεση και με πλήρη διαφάνεια.

Βασικές αρχές που θα σκεφθείτε ότι είναι αυτονόητες βέβαια, αλλά νομίζω πως είναι σκόπιμο να επαναδιατυπωθούν, τώρα που το Θέατρο κλείνει τα 90 του χρόνια.

Από το 1932 έως σήμερα το Εθνικό ήταν παρόν, ποτέ δεν σταμάτησε όλα αυτά τα χρόνια, παρά τις πολλές δυσκολίες που αντιμετώπισε η χώρα κατά περιόδους. Σήμερα που βιώνουμε μια δύσκολη και πάλι πραγματικότητα, με έναν πόλεμο να μαίνεται δίπλα μας, την πανδημία να είναι ακόμα παρούσα, την ενεργειακή και οικονομική κρίση να δείχνει τα δόντια της, το Εθνικό είναι, και θα είναι, εδώ. Δεν μπορούμε παρά να συνεχίζουμε, παρά τις δυσκολίες, να σχεδιάζουμε για το μέλλον, να κοιτάμε μπροστά ελπίζοντας.»
Γιάννης Μόσχος

Η συγκινητικότερη στιγμή της ομιλίας συμπυκνώθηκε στο τέλος της ομιλίας όπου προβλήθηκε ένα βίντεο με την συμμετοχή όλων των εργαζομένων στον οργανισμό, ως δείγμα της ανάγκης του Εθνικού Θεάτρου να είναι σε απόλυτη σύμπνοια με τους εργαζομένους του, η διάθεση αυτή υπογραμμίστηκε υπό τη φράση «Το Εθνικό είναι οι άνθρωποί του».

Για το καλοκαίρι του 2022 το Εθνικό κατεβαίνει στην Επίδαυρο με δύο σημαντικές παραγωγές. Τη Μήδεια του Μποστ, στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου 8 και 9 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022 υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση του Γιάννη Καλαβριανού. Γραμμένη το 1993 σε δεκαπεντασύλλαβο η Μήδεια του Μέντη Μποσταντζόγλου, είναι ένα σημαντικό νεοελληνικό έργο, μια εκρηκτική κωμωδία που αφορά τη σύγχρονη πραγματικότητα της χώρας.

Ο Αίας του Σοφοκλή στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου στις 29 και 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022 υπό την σκηνοθετική μπαγκέτα του Αργύρη Ξάφη. Ο σκηνοθέτης αναγνώριζε στο βάθος ως δραματουργικό πυρήνα το ζήτημα του χρόνου και δημιουργεί μια παράσταση βασισμένη στα δίπολα ενός κόσμου γεμάτου αντιθέσεις. Ο Αίας είναι ένα πολύπλοκος ήρωας που αντιπροσωπεύει τον παλιό κόσμο και αποφασίζει να πάει κόντρα στα σημαίνοντα της πραγματικότητας στην οποία ζει καταλήγοντας ο ίδιος να γίνει ο σκηνοθέτης του εαυτού, όπως σημειώνει ο σκηνοθέτης.

Επιπλέον, το Εθνικό Θέατρο, το Εθνικό Θέατρο ανεβάζει φέτος, μετά από αρκετά χρόνια, και μια καλοκαιρινή παραγωγή αφιερωμένη στους μικρούς του φίλους, το έργο Δίπλα-Δίπλα των Άγγελου Αγγέλου και Έμης Σίνη που θα παίζεται μέχρι τις 5 Ιουνίου 2022 στο Κτήριο Τσίλλερ| Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος» και θα παρουσιαστεί το καλοκαίρι και σε ανοιχτά θέατρα της Αττικής.

Πρόκειται για μια συγκινητική και ταυτόχρονα ξεκαρδιστική παράσταση για θεατές από 3 ετών που μας θυμίζει πως κάθε μας πράξη είναι κι ένα λιθαράκι σ’ ένα οικοδόμημα, που άλλοτε είναι ένα σπίτι, άλλοτε μια φιλία, άλλοτε μια δημιουργία, κι άλλοτε η ίδια η ζωή.

Οι πολυβραβευμένοι συγγραφείς παιδικού θεάτρου Άγγελος Αγγέλου και Έμη Σίνη (ιδρυτές της ομάδας ΚΟΠΕΡΝΙΚΟΣ), συνεργάζονται ξανά με το Μικρό Εθνικό, σ’ αυτήν την παράσταση που μας γεννά δημιουργικά ερωτήματα: Από τι υλικά χτίζονται τα σπίτια, τα κτήρια, οι σχέσεις, η υπομονή, η εμπιστοσύνη; Πώς αντιμετωπίζει κανείς τα εμπόδια και τις αναποδιές; Πώς διαχειριζόμαστε το λάθος μας; Μπορούμε μόνοι μας ή είναι καλύτερα να ζητήσουμε βοήθεια; Να μοιραστούμε την ιδέα μας ή να την κρατήσουμε για τον εαυτό μας;

Στα πολύ θετικά νέα που ανακοινώθηκαν είναι πρώτον, η επαναλειτουργία της πειραματικής σκηνή του Εθνικού Θεάτρου υπό την διεύθυνση των Ανέστη Αζά και Πρόδρομου Τσινικόρη υπήρξε πρόσφορο έδαφος για την ανάδειξη νέων καλλιτεχνών και καταργήθηκε επί καλλιτεχνικής διεύθυνσης Δημήτρη Λιγνάδη. Η επαναφορά και επαναλειτουργία της δείχνει την πρόθεση του Εθνικού να στραφεί και να αναδείξει νέους δημιουργούς, ελληνικά έργα και να διαμορφώσει σύγχρονες τάσεις. Η πειραματική σκηνή, θα ονομάζεται εφεξής Πειραματική Σκηνή Νέων Δημιουργών και θα έχει τρεις καλλιτεχνικούς υπευθύνους που είναι ο Γιώργος Κουτλής (2022-23), η Κατερίνα Γιαννοπούλου (2023-24) και η Ελένη Ευθυμίου (2024-25). Δυο εκ των οποίων προέρχονται από τα σπλάχνα αυτού του γόνιμου πειράματος και ήδη το πρόγραμμα που θα ανακοινωθεί το φθινόπωρο είναι υπό διαμόρφωση. Δεύτερον, η λειτουργία του καλοκαιρινού θεατρικού εργαστηρίου για το Αρχαίο Δράμα στους Δελφούς που πραγματοποιείται από το Εθνικό Θέατρο και το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών με την αιγίδα και την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. το 5ο Διεθνές Εργαστήριο Αρχαίου Δράματος θα πραγματοποιηθεί από τις 14 έως τις 29 Ιουλίου 2022 στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών. Το εργαστήριο θα διευθύνει ο σκηνοθέτης Θάνος Παπακωνσταντίνου με τη συνεργασία της Κωνσταντίνας Αγγελοπούλου (φωνητικό training), της Κάντυ Καρρά (σωματικό training) και του συνθέτη Δημήτρη Σκύλλα. Κεντρικός άξονας κατά τη φετινή διοργάνωση θα είναι η έρευνα πάνω στον προφητικό λόγο στο αρχαίο δράμα. Το εργαστήριο απευθύνεται σε νέους επαγγελματίες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, ηθοποιούς, σκηνοθέτες, σκηνογράφους, ενδυματολόγους, χορογράφους και γενικά σε επαγγελματίες του θεάτρου που επιθυμούν να εστιάσουν και να εμβαθύνουν τη σπουδή τους πάνω στο αρχαίο δράμα. Στόχος του εργαστηρίου είναι η διάδοση και η μελέτη του αρχαίου δράματος, προσφέροντας εξειδικευμένη γνώση σε επαγγελματίες του θεάτρου, αλλά και η ενίσχυση του παγκόσμιου διαλόγου και προβληματισμού πάνω στο αρχαίο δράμα και στη σύγχρονή του πρόσληψη και πρακτική προσέγγιση.

Ακολούθως παρουσιάζεται το αναλυτικό πρόγραμμα για τη χειμερινή σεζόν 2022-2023.

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ
ΧΕΙΜΕΡΙΝΗΣ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 2022-2023

ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΣΚΗΝΩΝ

Κτήριο Τσίλλερ-Κεντρική Σκηνή: Κλασικοί συγγραφείς
Κτήριο Τσίλλερ-Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος»: Σύγχρονα, άπαιχτα έργα του Ελληνικού και παγκόσμιου ρεπερτορίου
Θέατρο Rex-Σκηνή «Μαρίκα Κοτοπούλη»: Μουσικά έργα-Μικτά θεάματα
Θέατρο Rex-Σκηνή «Ελένη Παπαδάκη»: Μικρό Εθνικό (Παιδική & Εφηβική Σκηνή)
Θέατρο Rex-Σκηνή «Κατίνα Παξινού»: Πειραματική Σκηνή Νέων Δημιουργών

ΚΤΗΡΙΟ ΤΣΙΛΛΕΡ

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ

Χένρικ Ίψεν
Βρυκόλακες
Σκηνοθεσία: Σταμάτης Φασουλής
Χάινριχ Φον Κλάιστ
Σπασμένη στάμνα
Σκηνοθεσία: Ακύλλας Καραζήσης-Νίκος Χατζόπουλος
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ
Ρωμαίος και Ιουλιέττα
Σκηνοθεσία: Δημήτρης Καραντζάς

ΣΚΗΝΗ «ΝΙΚΟΣ ΚΟΥΡΚΟΥΛΟΣ»

Ντμίτρι Ντανίλοβ
Ο άνθρωπος από το Παντόλσκ
Σκηνοθεσία: Γιώργος Κουτλής
Πένυς Φυλακτάκη
Ο άλλος
Σκηνοθεσία: Σοφία Πάσχου
Τόνυ Κούσνερ
Ένα σπίτι φωτεινό σαν μέρα
Σκηνοθεσία: Γιάννης Μόσχος

ΘΕΑΤΡΟ REX

ΣΚΗΝΗ «ΜΑΡΙΚΑ ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ»

Τσάρλι Τσάπλιν
Τα φώτα της πόλης
Μιούζικαλ σε μουσική Θοδωρή Οικονόμου και στίχους Σταύρου Σταύρου
Σκηνοθεσία-Χορογραφία: Αμάλια Μπένετ
Μια νύχτα στην Επίδαυρο
Σύλληψη-Σκηνοθεσία: Νίκος Καραθάνος

ΣΚΗΝΗ «ΕΛΕΝΗ ΠΑΠΑΔΑΚΗ»

ΜΙΚΡΟ ΕΘΝΙΚΟ
Καλλιτεχνική υπεύθυνη: Σοφία Βγενοπούλου

Παιδική Σκηνή

Ανδρέα Φλουράκη
Η Χάιντι και τα βουνά
Σκηνοθεσία: Ιώ Βουλγαράκη

Εφηβική Σκηνή

Φρανκ Βέντεκιντ
Το ξύπνημα της άνοιξης
Σκηνοθεσία: Γιάννης Καραούλης
Η Εφηβική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου υλοποιείται στο πλαίσιο της Πράξης «ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΟ ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ» που έχει ενταχθεί στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» του ΕΣΠΑ 2014-2020.

ΣΚΗΝΗ «ΚΑΤΙΝΑ ΠΑΞΙΝΟΥ»
Πειραματική Σκηνή Νέων Δημιουργών

Καλλιτεχνικοί υπεύθυνοι:
Γιώργος Κουτλής (2022-23)
Κατερίνα Γιαννοπούλου (2023-24)
Ελένη Ευθυμίου (2024-25)

Πρόγραμμα: υπό διαμόρφωση

Εορτασμός των 100 χρόνων από τη γέννηση του Ιάκωβου Καμπανέλλη
Σύμπραξη με το Θέατρο Τέχνης

Η Στέλλα με τα κόκκινα γάντια του Ιάκωβου Καμπανέλλη
Σκηνοθεσία: Γιάννος Περλέγκας
Θέατρο της Οδού Φρυνίχου

Μια παραγωγή του Εθνικού της περιόδου 2020-21 που δεν παίχτηκε ποτέ μπροστά σε ζωντανό κοινό (έκανε μόνο ένα live-streaming), θα επανέλθει στη σκηνή του Θεάτρου Τέχνης της Οδού Φρυνίχου.

Βραδιά μνήμης για τον Ιάκωβο Καμπανέλλη
Αίθουσα Εκδηλώσεων του Εθνικού Θεάτρου
Μια γιορτή μνήμης με θέμα τις παραστάσεις του Ιάκωβου Καμπανέλλη που έχουν ανέβει στο παρελθόν στο Εθνικό Θέατρο και το Θέατρο Τέχνης, σε κοινή επιμέλεια των δύο θεατρικών οργανισμών και με τη συνεργασία της Κατερίνας Καμπανέλλη.

Της Ελένης Αντωνίου, 16/5/22
Θεατρολόγος