Η Άποψή μας για την παράσταση “Αλίφειρα” του Ανδρέα Στάικου στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

Γράφει η Κατερίνα Δημητρακοπούλου
22/02/24

Αλίφειρα ή Αλιφείρα είναι ένας αγροτικός ημιορεινός οικισμός καθώς βρίσκεται στους πρόποδες του βουνού Μίνθη. Η αρχαιολογική σκαπάνη του Αναστάσιου Ορλάνδου έφερε στο φως μία νεκρόπολη, ίσως των αρχών του 5ου αιώνα καθώς και ερείπια μίας εκκλησίας του 17ου αιώνα αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο κατά την περίοδο 1932 – 1933, ξεχασμένα πια.

Ο ξεχασμένος ερειπωμένος οικισμός αποτελεί τον τόπο δράσης του νέου ομότιτλου θεατρικού έργου του Ανδρέα Στάικου, γίνεται θεατρικό σκηνικό, όπως και σε προηγούμενα έργα του συγγραφέα (1843 και Ναπολεοντία) και όχι απλή αντήχηση του ιστορικού παρελθόντος.

Δεν υπάρχει τίποτα, ούτε φούρνος ούτε καφενείο ούτε εκκλησία. Δύο νέες κοπέλες η Λέλα και η Παπαγαλίνα, η μητέρα της Λέλας που είναι σχεδόν ετοιμοθάνατη, αλλά η επίσκεψη του Γεροκαραμούζα φαίνεται πως την κρατά στη ζωή. Η επίσκεψη της Βαρώνης, συντοπίτισσας των κοριτσιών φέρνει «φρέσκο αέρα» στην πνιγηρή ατμόσφαιρα του χωριού και γεννά φρούδες ελπίδες στην Παπαγαλίνα. Η εξάρτησή της από το κάπνισμα της προκαλεί κάτι σαν στερητικό σύνδρομο και ευτυχώς, «θα την σώσει» η άφιξη του αρχαιολόγου Επαμεινώνδα.

Ο συγγραφέας και σκηνοθέτης Ανδρέας Στάικος έχει την ιδιαιτερότητα να γράφει και να ολοκληρώνει τα κείμενα του, συνομιλώντας με τους ηθοποιούς του κατά τη διάρκεια των προβών. Μας προτείνει μία νέα μπεκετική ματιά στη σύγχρονη πραγματικότητα: την επιθυμία για ζωή, για αλλαγή, για ελευθερία αλλά μέσα στα στενά όρια ενός κύκλου που δεν έχει διέξοδο. Ένας κλειστοφοβικός κύκλος όπου η μοναξιά και η ερημιά έχουν χτίσει το βασίλειό τους.

Η Ελένη Ζαραφίδου (Λέλα) χρησιμοποιεί όλα τα εκφραστικά της μέσα και «ζωντανεύει» τον ρόλο με απλότητα και γήινο δυναμισμό. Η Αιμιλία Μήλιου (Παπαγαλίνα) λεπτεπίλεπτη με μεγάλα φωτεινά μάτια ατενίζει ένα καλύτερο μέλλον που όλο της ξεφεύγει, φαντάζει σαν οπτασία ως τη στιγμή που θα δοκιμάσει να πετάξει ψηλά και να καεί. Η Εμμανουέλα Κοντογιώργου (Βαρώνη) είναι χάρμα οφθαλμών, ιδανική μοιραία γυναίκα που ξέρει τι θέλει και πως να το αποκτήσει. Δεν έχει απλά φορέσει το κοστούμι του ρόλου, έχει γίνει ο ρόλος. Ο Δημήτρης Πασσάς (Επαμεινώνδας) είναι ο σεμνός αρχαιολόγος, πατά γερά στη γη, αλλά, ταυτόχρονα είναι ρομαντικός και ονειροπόλος. Θυμίζει το αγόρι που αναγγέλλει στους Εστραγκόν και Βλαντιμίρ πως ο Γκοντό δεν θα έρθει. Στην Αλίφειρα δεν υπάρχει αύριο, ότι σημαίνει για τον κάθε χαρακτήρα αυτό και ότι σημαίνει για τον κάθε θεατή ξεχωριστά.

Ο σκηνογράφος Αλέξης Κυριτσόπουλος εμπνέεται από το αναγνωστικό του δημοτικού της δεκαετίας του 1970-1980 και έτσι γεμίζει με νοσταλγία τον θεατή για όμορφη εποχή που έχει πλέον χαθεί. Οι φωτισμοί του Χάρη Δάλλα βοηθούν στον διαχωρισμό των χώρων και στην ενίσχυση της εσωτερικής τρικυμίας των χαρακτήρων. Κι όλα τα παραπάνω τα αγκαλιάζει η εμπνευσμένη, πρωτότυπη μουσική του Νίκου Ξυδάκη.

Στη σκηνή Ωμέγα του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά παρακολουθήσαμε ένα νέο θεατρικό έργο που η σκληρή πραγματικότητα έχει αφανίσει κάθε ελπίδα, κάθε ομορφιά. Ακόμη και η αγάπη ονειρεύεται τον θάνατο σαν σύντροφο και όχι τη ζωή. Ας αντιδράσουμε όσο προλαβαίνουμε, αν προλαβαίνουμε.