Η Άποψή μας για την παράσταση “Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι” του Τένεσι Ουίλιαμς στο Θέατρο Νέος Ακάδημος

Γράφει η Κατερίνα Δημητρακοπούλου
15/04/24

«Κάθριν: Η Αλήθεια είναι το μόνο πράγμα που δεν του αντιστάθηκα ποτέ!
Γιατρός Κούκροβιτς: Πολλές φορές οι άνθρωποι νομίζουν πως δεν της αντιστέκονται και όμως…
Κάθριν: Λένε πως βρίσκεται στον πάτο ενός άπατου πηγαδιού … η Αλήθεια …»

Το Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι του Τένεσι Ουίλιαμς, έχει χαρακτηριστεί αυτοβιογραφικό, καθώς ο νεκρός Σεμπάστιαν μοιάζει τόσο πολύ στον δημιουργό του: ομοφυλόφιλος, παθιασμένος με τους νεαρούς, όμορφους άντρες, εθισμένος στα χάπια, βαριέται τη ρουτίνα και ταξιδεύει συνέχεια. Στο πρόσωπο της Κάθριν «βλέπει» την αδερφή του Ρόουζ που υπέστη λοβοτομή εν αγνοία του και θα νοιώθει τύψεις για πάντα, αφού δεν πρόλαβε να την αποτρέψει. Πρωτοπαρουσιάστηκε στο York Playhouse τον Ιανουάριο του 1958. Την επόμενη χρονιά έγινε η κινηματογραφική πρεμιέρα της ταινίας με τους Kathatine Hepburn (Βάιολετ Βέναμπλ), Elizabeth Taylor (Κάθριν) και Montgomery Clift (γιατρός Κούκροβιτς). Στην Ελλάδα παρουσιάστηκε από το Θέατρο Τέχνης τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου (1959) σε μετάφραση Μάριου Πλωρίτη και σκηνοθεσία Καρόλου Κουν.

Η Βάιολετ Βέναμπλ συνοδεύει τον γιο της Σεμπάστιαν στα ταξίδια του κάθε καλοκαίρι. Εκείνο το καλοκαίρι, όμως, συνοδός του θα είναι η ξαδέρφη του Κάθριν. Η νεαρή κοπέλα θέλει να τον βοηθήσει αλλά η μοίρα του είναι προδιαγεγραμμένη. Αυτά που είδε και βίωσε της προκαλούν σοκ, η μητέρα του Σεμπάστιαν αρνείται την πραγματικότητα και ζητά τη βοήθεια του ανερχόμενου γιατρού Κούκροβιτς για να την κάνει να σωπάσει.

Η μετάφραση του Αντώνη Γαλέου δημιουργεί ένα κείμενο τόσο εφιαλτικό και συνάμα τόσο τρυφερό. Έχει κατανοήσει την ψυχοσύνθεση του συγγραφέα και πλάθει τους χαρακτήρες του έργου τονίζοντας την αυθεντικότητα και τις ρωγμές τους. Ακολουθεί πιστά τα βήματα του συγγραφέα, ο οποίος στο συγκεκριμένο έργο άφησε στο συρτάρι τον ρεαλισμό.

Η σκηνοθεσία της Λίλλυ Μελεμέ άφησε το ίδιο το κείμενο να γίνει η πυξίδα της. Ο έντονος λυρισμός του έργου, όπως η συναισθηματική φόρτιση και ο έντονος συμβολισμός του, της έδωσαν την ευκαιρία να παρουσιάσει το πόνημα του Ουίλιαμς ως γυναικεία υπόθεση. Ο χρόνος δεν έχει καμία σημασία. Οι δύο μονόλογοι, της μητέρας για τις χελώνες στα νησιά Ενκαντάδας και της Κάθριν για τον κανιβαλισμό του Σεμπάστιαν από τα πεινασμένα παιδάκια, σκιαγραφούν τον αδύναμο άντρα που αγαπούν και οι δύο.

Η Φιλαρέτη Κομνηνού ως Βάιολετ Βέναμπλ δεν είναι απλά μία μητέρα που θρηνεί τον χαμένο της γιο και θέλει να προστατέψει την υστεροφημία του. Μεταμορφώνεται σε ύαινα που δεν διστάζει να κατασπαράξει όποιον επιβουλεύεται τη δύναμη και την εξουσία της. Μία γυναίκα που φθονεί όποια άλλη θηλυκή ύπαρξη μπορεί να την αντικαταστήσει στο πλευρό του γιου της.

Η Αναστασία Παντούση ως Κάθριν δικαίωσε την άποψη πως έχει πολλά να δώσει στο ελληνικό θέατρο μετά την ερμηνεία της στο έργο Ημέρα Κυρίου του Γιάννη Τσίρου σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη.
Επί σκηνής είδαμε μία νεαρή, σχεδόν αθώα κοπέλα, που έχει βιώσει βιασμό, μία ρομαντική ψυχή που πιστεύει ότι μπορεί να αλλάξει την ερωτική επιλογή-επιθυμία του Σεμπάστιαν, μία νέα μες την απελπισία και την απόγνωση για όσα βίωσε στην Καμπέθα ντε Λόμπο.

Ο Δημήτρης Τσίκλης ως γιατρός Κούκροβιτς έχει τη φυσιογνωμία νέου ερευνητή που θέλει να πραγματοποιήσει τις όποιες φιλοδοξίες του χωρίς όμως να χάσει την ανθρωπιά του. Είναι έντονη η προσπάθειά του να είναι αρεστός στην κυρία Βέναμπλ, αλλά και δίκαιος απέναντι στην Κάθριν.

Οι Λίλλυ Μελεμέ και Πάρης Λεόντιος ως μητέρα και αδερφός της Κάθριν αντίστοιχα, αρκούνται σε μία συμπαθητική ερμηνεία των χαρακτήρων του Ουίλιαμς χωρίς να καταφέρνουν υψηλές αποδόσεις• μας δίνουν την εντύπωση ότι λειτουργούν σαν δορυφόροι που ολοκληρώνουν τη σκηνική εικόνα της επιθυμητής αλήθειας αλλά όχι της πραγματικής ζωής.

Η πρωτότυπη μουσική σύνθεση του Σταύρου Γασπαράτου συνοδεύει τις ψυχοσωματικές εντάσεις των χαρακτήρων και βοηθά να βρεθούμε νοερά σε έναν κήπο με ωδικά πτηνά. Αυτόν τον κήπο δεν καταφέρνει να δημιουργήσει το σκηνικό της Μικαέλας Λιακατά παρόλο που θυμίζει αλέα έπαυλης, έχει ευρηματικότητα και είναι ένα κομψοτέχνημα. Η Ειρήνη Γεωργακίλα επιμελείται τα κοστούμια, επιλέγοντας λιτό και απέριττο στυλ. Οι φωτισμοί της Μελίνας Μάσχα δημιουργούν την κατάλληλη ατμόσφαιρα βοηθώντας τον θεατή να γίνει ενεργός παρατηρητής του εσωτερικού κόσμου των ηρώων.

Με τα λόγια της Κάθριν να στριφογυρίζουν στο μυαλό μας «Είμαστε όλοι σαν παιδιά σ’ ένα απέραντο νηπιαγωγείο και προσπαθούμε να γράψουμε το όνομα του Θεού χωρίς να ξέρουμε το αλφάβητο» αναρωτιόμαστε για το πόσο αναλφάβητοι είμαστε εμείς σήμερα απέναντι στους ευαίσθητους ανθρώπους που αναγκάζονται να μην αντιδρούν για να είναι αρεστοί. Καλή σας θέαση!

Περισσότερα για την παράσταση ΕΔΩ