Συνέντευξη -Νάντια Δαλκυριάδου

Συνέντευξη στην Νατάσσα Μαχπουπ
08/12/22

Η Νάντια Δαλκυριάδου είναι κυριολεκτικά η ψυχή του Θεάτρου Άβατον. Με δύο πολύ επιτυχημένες παιδικές παραστάσεις στο ενεργητικό της το «Θα βγω απ’ το αυγό» και τον «Λευτέρη, ένα περιστέρι δίχως ταίρι» σκηνοθετεί φέτος την τρίτη της παράσταση για παιδιά τον “Ηλίας, ο πρώτος γάτος χορευτής της γατοιστορίας” με άξιο συμπαραστάτη τον Στέφανο Παπατρέχα συγγραφέα του κειμένου.

Παράλληλα εμφανίζεται στο Κόκκινο ποτάμι του Μανούσου Μανουσάκη και πρίν λίγο καιρό τελείωσαν οι ιδιαίτερα επιτυχημένες παραστάσεις “Οι γειτονιές του κόσμου” του Γιάννη Ρίτσου.

Μια πολυσχιδής προσωπικότητα και ένας άνθρωπος με λόγο και άποψη, που δεν φοβάται να την εκφέρει, η οποία πραγματικά αξίζει να γνωρίσει κάποιος.

– Παρατηρούμε ότι είσαι μια πολυσχιδής προσωπικότητα καθώς έχεις καταπιαστεί με όλα τα κομμάτια της θεατρικής δημιουργικής διαδικασίας και της θεατρικής πράξης. Εσύ που αισθάνεσαι πιο ολοκληρωμένη; Πίσω από τα φώτα της συγγραφής ενός έργου, την ενδυματολογική και τη σκηνογραφική σύλληψη μιας παράστασης ή “πιο μπροστά” στο κομμάτι της υποκριτικής και της σκηνοθεσίας;
Είναι αλήθεια ότι έχω καταπιαστεί σχεδόν με όλα τα κομμάτια μιας παράστασης. Από τη σύλληψη μιας ιδέας μέχρι τα λογιστικά και τα πολύ πρακτικά θέματα. Αν και τ’ αγαπώ όλα τα κομμάτια του θέατρου, ομολογώ πως η σκηνοθεσία ενός έργου είναι αυτό που με προκαλεί περισσότερο, με κάνει να αισθάνομαι πιο δημιουργική. Όσοι δουλεύουμε χρόνια σε ομάδες ασχολούμαστε από ανάγκη με όλα τα κομμάτια της παράστασης. Μαθαίνουμε με αυτό τον τρόπο τη δουλειά απ’ όλες τις πλευρές. Αυτό ναι μεν είναι βαρύ και κουραστικό, αλλά σε εξοπλίζει με τεράστια γνώση για τη δουλειά, σεβασμό στον κόπο όλων, εμπειρία, διορατικότητα, ψυχραιμία. Και εμένα προσωπικά με έκανε να αγαπήσω το θέατρο λίγο παραπάνω.

– Τι είναι αυτό που σε συγκινεί ή σε εξαγριώνει μέσα στην πραγματικότητα που ζούμε;
Με συγκινεί ο αγώνας του ανθρώπου.
Από τον αγώνα ενός ηλικιωμένου να βγάλει τη διαδρομή μέχρι το περίπτερο, από τον αγώνα ενός ανθρώπου μέσα σε ένα νοσοκομείο να γίνει καλά, τον αγώνα ενός ανθρώπου να επιβιώσει οικονομικά, μέχρι τον αγώνα του Ανθρώπου να αλλάξει την Ιστορία. Κάθε αγώνας με συγκινεί και με κάνει να πιστεύω στον άνθρωπο.
Με εξαγριώνει ο εγωκεντρισμός.

– Φέτος ανεβάζετε την παιδική παράσταση “Ηλίας, ο πρώτος γάτος χορευτής της γατοιστορίας”. Θα μπορούσατε να μας πείτε λίγα λόγια για αυτή ΚΑΙ γιατί επιλέξατε να ασχοληθείτε με το ανέβασμα και τη συγγραφή ενός παιδικού έργου και όχι ενηλίκων;
Ο Ηλίας είναι ένα έργο του οποίου την κεντρική ιδέα συλλάβαμε με τον Στέφανο Παπατρέχα και στη συνέχεια ο Στέφανος ανέλαβε εξ ολοκλήρου τη συγγραφή του. Θέλησα να ασχοληθώ με το παιδικό θέατρο για μια ακόμη χρονιά καθώς έχουμε δομήσει πια σχέσεις με τα παιδιά από το «Θα βγω απ’ το αυγό» και τον «Λευτέρη, ένα περιστέρι δίχως ταίρι», βρήκαμε τον κοινό κώδικα και την κοινή γλώσσα και είναι κάτι που απολαμβάνω να κάνω.

Λίγα λόγια για την ιστορία
Σε μια γατοσυνοικία της πόλης, ο γατούλης Ηλίας αντιμετωπίζει ένα σοβαρό πρόβλημα… Είναι σκουντούφλης και γκαφατζής και έτσι δεν τον παίρνει στα σοβαρά η γατοσυμμορία του Τζα και του Τζίκι και δεν τον δέχονται στην παρέα. Ευτυχώς ο Ηλίας έχει δύναμη, πίστη στον εαυτό του και κυρίως έχει μια σπουδαία φίλη, την Αλίκη . Φτάνει λοιπόν σε μια κρίσιμη στιγμή να σώσει όλη τη γειτονιά και να γίνει ο ήρωας της γατοϊστορίας. Τα υπόλοιπα δεν θα σας τα μαρτυρήσω!

– Θέατρο για παιδιά ή παιδικό θέατρο; Και ποια είναι για σένα η σημασία όταν κάποιες παραστάσεις αναφέρονται είτε με την πρώτη είτε με την δεύτερη έννοια;
Νομίζω η ουσία είναι στο περιεχόμενο. Για μένα είτε το πει κανείς θέατρο για παιδιά, είτε παιδικό θέατρο, δεν αλλάζει κάτι επί της ουσίας.

– Κατά την γνώμη σου, και με αφορμή την παράσταση “οι γειτονιές του κόσμου” που σκηνοθέτησες φέτος, είναι κατάλληλο για ένα παιδί να βλέπει πολιτικό θέατρο; Αν ναι, γιατί και ποιοι συγγραφείς κατά τη γνώμη σου ενδείκνυνται για ηλικίες 5-12;
Σε κάθε ηλικία “μιλάμε” διαφορετικά, καθώς έχει διαφορετικές ανάγκες.
Κατά τη γνώμη μου πολιτικό θέατρο μπορεί κάποιος να δει εφόσον αισθανθεί πολίτης και τα παιδιά, ειδικά σε πολύ μικρές ηλικίες ψάχνουν ακόμη να βρουν τον εαυτό τους, να βρουν το όριο τους, να καταλάβουν πως λειτουργεί η ζωή. Θεωρώ λοιπόν ότι σταδιακά μπαίνουν στη διαδικασία να δουν την ύπαρξη τους ως κομμάτι του συνόλου, να νιώσουν ότι είναι σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο. Από κει και πέρα, βλέπουμε ότι συγκινεί πολύ, τα λίγο μεγαλύτερα παιδιά, η θεματολογία που έχει να κάνει με την ιστορία, με αγώνες, με ζητήματα ισότητας, η προσφυγιά, η έννοια του διαφορετικού. Είναι λίγο βαρύς ο όρος πολιτικό θέατρο για αυτή τη θεματολογία, ωστόσο θα μπορούσαμε να πούμε ότι σχετίζεται με την πολιτική αφύπνιση ενός ανθρώπου που πλάθεται εκείνη τη στιγμή.

– Πόσο καιρό σας πήρε η διαδικασία της συγγραφής και του ανεβάσματος του έργου και ποιο κομμάτι της όλης διαδικασίας ήταν αυτό που σας δυσκόλεψε περισσότερο;
Περίπου τρεις μήνες δουλέψαμε με την ομάδα. Αρχικά με τον Στέφανο Παπατρέχα, τον Λάζαρο Βαρτάνη και τον Δημήτρη Χατζημιχαηλίδη είχαμε ήδη συνεργαστεί στις Γειτονιές, οπότε ξέραμε ότι θέλουμε να συνεχίσουμε τη συνεργασία μας. Είδαμε ότι έχουμε κώδικα επικοινωνίας και κοινούς στόχους. Εγώ μοιράστηκα την ανάγκη μου να κάνω ξανά μια παιδική παράσταση και κάπως έτσι μπήκαμε στη συζήτηση. Στη συνέχεια με τον Στέφανο Παπατρέχα είχαμε την ιδέα της ιστορίας του γάτου. Ο Στέφανος, μιας και έχει εξαιρετικό ταλέντο στη συγγραφή και η ρίμα είναι ένα από τα δυνατά του σημεία, άρχισε να γράφει το κείμενο. Ενθουσιαστήκαμε οι υπόλοιποι όταν το διαβάσαμε. Το συζητήσαμε, κάναμε αλλαγές, το ξαναείδαμε, το ξαναδουλέψαμε και μετά περάσαμε στις πρόβες. Αν κάτι μας δυσκόλεψε ήταν οι χρόνοι, το τρέξιμο όλων και μικρά πρακτικά ζητήματα, όχι όμως κάτι σημαντικό.
Πρέπει στο σημείο αυτό να πούμε ότι είμαστε εξαιρετικά τυχεροί γιατί έχουμε σπουδαίους ηθοποιούς και συνεργάτες και τους ευχαριστώ και από εδώ.

– Με αφορμή τα τελευταία όλο και πιο συχνά φαινόμενα παιδικής κακοποίησης, και με πρόσφατα παραδείγματα την Κιβωτό του κόσμου αλλά και την σύλληψη του συγγραφέα Βασίλη Παπαθεοδώρου, τι σκέψεις σας γεννιούνται αλλά και τι πρέπει να αλλάξει στην ελληνική νομοθεσία για να μην παρατηρούνται άλλα τέτοια φαινόμενα
Η περίπτωση της Κιβωτού του κόσμου κατά τη γνώμη μου, είναι διαφορετική από την υπόθεση της σύλληψης του συγγραφέα.
Στη μια περίπτωση μιλάμε για εκμετάλλευση και κακοποίηση των παιδιών, με επίφαση φιλανθρωπίας, αγάπης και θρησκείας και όλα αυτά για το κέρδος εκατομμυρίων. Μιλάμε δηλαδή για μια κερδοφόρα “δουλειά” που στήθηκε, αν όλα αυτά φυσικά αποδειχτούν ότι είναι αλήθεια.

Στην περίπτωση της σύλληψης του συγγραφέα, έχουμε να κάνουμε με άλλους είδους έγκλημα, με άλλα χαρακτηριστικά που έχουν να κάνουν περισσότερο με το άτομο το ίδιο, αν φυσικά και σε αυτή την περίπτωση αποδειχθεί ότι όντως ισχύουν οι κατηγορίες.
Δεν θα μπορούσα να προτείνω τι πρέπει να αλλάξει στη νομοθεσία, καθώς και δεν γνωρίζω τη νομοθεσία σωστά και δεν έχω νομικές γνώσεις. Θα πω εδώ μια σκέψη όμως.

Δεν έχουμε εξασφαλίσει σαν κοινωνία, σαν κράτος, να είναι όλα τα παιδιά, όλα όμως, χαρούμενα. Χορτάσαμε υποκρισία με τις αντιδράσεις για την Κιβωτό. Η πολιτεία “παρκάρει” παιδιά με άθλιο τρόπο, σε μη κρατικές δομές, με ιδιωτικά συμφέροντα και μετά παριστάνουμε όλοι μαζί τους έκπληκτους. Μιλάμε για μια πολιτεία που δεν ενδιαφέρεται για παιδιά σε camp, για παιδιά σε νοσοκομεία που δεν γίνονται τα χειρουργεία τους, για παιδιά που πνίγονται στο Αιγαίο, για παιδιά που δεν έχουν πρόσβαση σε βασικά αγαθά. Μιλάμε για μια κοινωνία που έχει παιδιά και αποπαίδια. Και όσο και να σοκαριστούμε στο σπίτι μας, όσο και να τα συμπονέσουμε, δεν βοηθάμε έτσι. Πρέπει να βρούμε τρόπο να είναι χαρούμενα και ασφαλή όλα τα παιδιά.

– Τέλος, ποια θα είναι τα επόμενα επαγγελματικά σα βήματα
Αυτή τη στιγμή χαίρομαι που προχωράει και θα συνεχίσει και τη νέα χρονιά η παράσταση του γάτου μας του Ηλία. Μόλις έχουν τελειώσει οι παραστάσεις των Γειτονιών και είμαι σε περίοδο διαβάσματος, ξεκούρασης και σχεδίων. Θα μου επιτρέψετε να μην αποκαλύψω ακόμη τα επόμενα βήματα μιας και μόνο σε αυτό το θέμα είμαι προληπτική.

Σας ευχαριστώ πολύ
καλή συνέχεια !