Η Άποψή μας για την Παράσταση “Του Κουτρούλη ο γάμος” στο Νέο Θέατρο Κατερίνα Βασιλάκου
Το Έργο: Ο Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής ήταν Φαναριώτης λόγιος, ρομαντικός ποιητής της Αθηναϊκής σχολής, πεζογράφος, καθηγητής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, πολιτικός και διπλωμάτης. Γράφει το έργο “Του Κουτρούλη ο γάμος” το 1845. Για την πρώτη έκδοση του θεατρικού ο Ραγκαβής μεταχειρίστηκε το ψευδώνυμο Χρηστοφάνης Θεολογίδης, φοβούμενος ενδεχόμενες αντιδράσεις των συντηρητικών πνευματικών κύκλων της εποχής απέναντι στη σκωπτική σάτιρα και το πολιτικό περιεχόμενο της «αριστοφανικής», όπως έχει επιτυχώς χαρακτηριστεί, αυτής κωμωδίας. Η πολιτική αυτή σάτιρα εκθέτει όλα τα κακώς κείμενα της ελληνικής πραγματικότητας, που συνοδεύουν τη νοοτροπία και το κράτος μας από την ίδρυση του μέχρι σήμερα. Αναξιοκρατία, ξενομανία, μιμητισμός, διαπλοκή, διαφθορά και εξαγορά συνειδήσεων, είναι μερικά μόνο από τα θέματα που θίγονται.
Η κωμωδία αυτή του Ραγκαβή, επίκαιρη όσο ποτέ, είναι δύσκολο ας το παραδεχτούμε, να κατέβει στην πλατεία και να αγγίξει τον σημερινό θεατή. Φυσικά το βασικό ζήτημα είναι η καθαρεύουσα και σίγουρα το πρόβλημα δεν είναι του έργου αλλά δικό μας. Η επαφή μας με την γλώσσα μας είναι τόσο μηδαμινή που όσο και να απλοποιήσει κάποιος το κείμενο πάλι τα ερωτηματικά θα είναι περισσότερα. Δύσκολη απόφαση να ανεβάσει κάποιος καλλιτέχνης το έργο αυτό. Όμως αυτό το ανέβασμα είναι, αν δεν με απατά η μνήμη μου, το τρίτο μέσα στην τελευταία δεκαετία. Ανέβηκε το 2012 στην Κεντρική σκηνή του Εθνικού Θεάτρου σε σκηνοθεσία του Βασίλη Παπαβασιλείου.
Υπόθεση: Ο ράφτης Μανώλης Κουτρούλης ερωτεύεται την Ανθούσα, κόρη μεσοαστικής οικογένειας, που, με την σειρά της, είναι ερωτευμένη με το Λεωνίδα, έναν νεαρό αστυνόμο. Για να αποφύγει τον επίδοξο γαμπρό χωρίς να εναντιωθεί στη θέληση του πατέρα της, η Ανθούσα βάζει ως όρο για το γάμο να γίνει ο αγράμματος Κουτρούλης υπουργός. Ο Κουτρούλης αρχίζει την προεκλογική του εκστρατεία, χρησιμοποιεί όλα τα μέσα που του προτείνονται και φαίνεται να κατορθώνει αυτό που αρχικά έμοιαζε ακατόρθωτο. Έτσι, η φιλόδοξη Ανθούσα τον παντρεύεται. Γρήγορα όμως θα αποδειχθεί ότι η υπουργοποίηση του δεν ήταν αληθινή και ότι ο ράφτης έχει πέσει θύμα των επιτήδειων που έχουν εκμεταλλευτεί την αφέλειά του.
Η Παράσταση: Κι όμως η Σμαράγδα Καρύδη επέλεξε το έργο του Ραγκαβη ως την παρθενική της φορά στην αρένα της σκηνοθεσίας. Νομίζω ήταν μεγάλη έκπληξη σε όλους όσους γνωρίζαμε το έργο η επιλογή αυτή. Δεν πήρε το ρίσκο απλώς, ήταν σχεδόν απόφαση αυτοκτονίας. Ένα έργο στην καθαρεύουσα, πολυπρόσωπο θα μπορούσε να ήταν στην κυριολεξία μπανανόφλουδα στο διάβα της. Η Καρύδη μπορεί να είναι μια έμπειρη ηθοποιός αλλά σαν σκηνοθέτης είναι άπειρη κι όμως αυτό που παρουσίασε δείχνει μια σκηνοθέτιδα με γούστο, γνώση, οπτική και αρκετή διάθεση για παιχνίδι. Ήταν επιλογή της και αυτό βγήκε ατόφιο ως διάθεση και προς τον υπόλοιπο θίασο αλλά και το κοινό. Μοιράστηκε μαζί μας την χαρά της για το έργο κι ενώ πολλοί σκηνοθέτες στεγνώνουν έργα και ηθοποιούς στο όνομα του μοντέρνου, εκείνη γέμισε ζωή ένα έργο που θα μπορούσε να μείνει στην εποχή του. Φυσικά δεν έκανε μια ακαδημαϊκή παράσταση, ούτε φυσικά μια “εμπορικούρα” μόνο και μόνο για να γεμίσει το θέατρο. Είδαμε μια κωμωδία που βάζει το κοινό σε σκέψεις γελώντας. Άλλωστε την ξέρει καλά. Νομίζω είναι από τις ελάχιστες γυναίκες ηθοποιούς (σε παγκόσμια κλίμακα τολμώ να πω) που είναι τόσο ακομπλεξάριστη, τσαλακώνει τον εαυτό της και αυτό το έφερε και σαν σκηνοθέτης. Δημιούργησε μια δεμένη ομάδα, έδωσε γκάζι και κέφι αλλά δεν έφυγε ποτέ από το μέτρο. Επίσης η δραματουργική της επεξεργασία έδωσε ρυθμό στο έργο χωρίς να το αλλοιώνει. Άλλωστε αν ανέβαινε ατόφιο μάλλον θα ήταν κουραστικό και το κοινό θα έχανε το ενδιαφέρον του, κάτι το οποίο δεν έγινε ούτε για μια στιγμή εν προκειμένω. Εξαιρετική η μουσική του Μίνωα Μάτσα εκτίναξε την παράσταση. Ήταν μεγάλο συν. Εξαιρετική δουλειά τα κοστούμια (Νίκος Χαρλαύτης) που ακροβατούν μεταξύ τότε και τώρα μεταξύ κιτς και κόμικ. Το σκηνικό του Γιώργου Γαβαλά σαν ένας κήπος ή και σαν μια πίστα από μπουζούκια της δεκαετίας του ’90. Άλλωστε ως Έλληνες πατάμε μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Κάτω από την φουστανέλα φοράμε το κοστούμι μέχρι και σήμερα. Σπουδαία δουλειά και οι φωτισμοί του Σίμου Σαρκετζή, έδωσαν κίνηση στην παράσταση.
Ερμηνείες: Ο Νίκος Κουρής σ’ έναν τελείως κόντρα ρόλο, αυτόν του Κουτρούλη, προσπάθησε να βρει το δράμα του ήρωα του. Δημιούργησε χαρακτήρα και αυτό έβγαλε ανάγλυφα την κωμωδία. Εδώ έχουμε έναν Κουτρούλη απελπισμένο από έρωτα που κάνει τα πάντα για να κερδίσει την αγαπημένη του. Μια σπουδαία ερμηνεία του Κουρή και σίγουρα μια ξεχωριστή στιγμή στην καριέρα του. Η Σμαράγδα Καρύδη ως Ανθούσα έλαμψε. Είδαμε μια ηθοποιό που χαιρόταν με αυτό που έκανε και σε συνδυασμό με την εμπειρία της στην κωμωδία και το μέτρο που έχει παρέδωσε έναν άκρως μετρημένο και κωμικό χαρακτήρα. Η ηρωίδα της ξεκινά από το σκίτσο και την υπερβολή αλλά η δουλειά εις βάθος της έδωσε ζωή. Μια άκρως ενδιαφέρουσα και σουρεαλιστική Ανθούσα. Μαζί τους ένας καλοδουλεμένος θίασος, με νεύρο και διάθεση για παιχνίδι που ιδρώνει την φανέλα. Αξίζουν συγχαρητήρια γιατί όλοι τους έχουν δέσει αρμονικά. Δύσκολη παράσταση αλλά στην πλατεία περνάει μόνο το κέφι και η χαρά χωρίς να χάνεται η ουσία του έργου του Ραγκαβη. Παίζουν: Κώστας Κορωναίος, Ευγενία Σαμαρά, Σπύρος Χατζηαγγελάκης, Γιώργος Ψυχογιός, Βασίλης Παπαγεωργίου, Αλέξανδρος Τσώτσης, Γιώργος Σουλεϊμάν, Τάσος Ροδοβίτης, Αντώνης Κυριακάκης, Οδυσσέας Κωνσταντόπουλος, Μυρσίνη Δημοπούλου
Εν κατακλείδι: Δείτε τους οπωσδήποτε. Θα το ευχαριστηθείτε.
Του Γιάννη Τζέμη, 28/01/20